مقامات و افکار عمومی

داخل و خارج

جوامع خارجی

اهداف

رسانه­های نوین

رسانه­های جمعی

رسانه­های جمعی

شیوه ­های متعدد

رسانه

* دیپلماسی شهروندی نیز مانند دیپلماسی عمومی، برای دستیابی به اثرات بلندمدت در افکار عمومی جوامع دیگر، طراحی شده است. این نوع دیپلماسی به دنبال ایجاد تصویری مطلوب و مساعد از ارزش­ها، دیدگاه ­ها، فرهنگ و تاریخ ملت­هاست.

* دیپلماسی شهروندی نیز مانند دیپلماسی عمومی، پیامدهایی طولانی­مدت دربر دارد. دیپلماسی شهروندی برای ایجاد جوی مساعد نسبت به ارزش­ها، دیدگاه ­ها، فرهنگ و تاریخ یک ملت در نزد شهروندان جوامع دیگر طراحی شده است.
* همچنین دیپلماسی شهروندی مستلزم تمایل و اراده­ای قوی است که به طور مشترک، از سوی شهروندان کشورهای مختلف، برای حل اختلافات و رفع سوءتفاهمات و دیدگاه­ های منفی نسبت به یکدیگر مطرح می­ شود.
۵-۲-۱ ارتباط میان عناصر نظری تحقیق
شبکه از نظر کستلز مجموعه‌ای از نقاط اتصال یا گره‌های به‌هم پیوسته است. شبکه­ ها، دارای نقاط اتصال (گره­ها) هستند. این نقاط، از طریق ارتباط به هم می­پیوندند تا شبکه ­های موثری باشند. کستلز معتقد است کارکرد و معنی نقطه اتصال در یک شبکه، به تعامل آن نقطه با سایر نقاط بستگی دارد. اعضای یک شبکه (نقاط اتصال یا گره­ها) که بیشترین ارزش را دارند و یا قدرت یافته­اند، در حقیقت آنهایی هستند که بیشترین کمک را به شبکه می­ کنند تا به اهداف خود دست یابد.
شکل شماره ۵-۳: ارتباط میان شهروندان (گره­ها یا نقاط اتصال) از طریق رسانه­های نوین در جامعه شبکه­ ای
شهروند
ب
شهروند
شهروند
الف
رسانه­­های نوین
شهروند
ت
رسانه­­های نوین
شهروند
ث
شهروند
پ
اعضای فعال در دیپلماسی شهروندی، از طریق رسانه­های نوین با دیگران در ارتباط هستند. البته علاوه بر رسانه­های نوین، ارتباط در دیپلماسی شهروندی می ­تواند با بهره گرفتن از ابزارهای دیگر و به صورت مستقیم نیز انجام گیرد. اما همانگونه در مباحث پیشین گفته شد، کارایی و هزینه کمتر ارتباط از طریق رسانه­های نوین، آنها را به مهمترین ابزار پیشبرد دیپلماسی شهروندی مبدل ساخته است. تعدادی از شهروندان مانند شهروند «الف»، با شهروندان زیاد دیگری در ارتباط است. اما تعدادی دیگر، مانند شهروندان «ب» و «پ» ممکن است روابط محدودتری داشته باشند. لذا بر اساس دیدگاه کستلز، چنین افرادی نقش بیشتر در تامین اهداف دیپلماسی شهروندی دارند.
فضای مجازی شبکه­ ای شده، امکان برقراری ارتباط میان نقاط اتصال را از طریق رسانه­های نوین می­دهد. این در حالی است که در حوزه عمومی رسانه­های جمعی، بحث و گفتگوی عمومی فقط در انحصار گروهی از افراد بوده و شهروندان معمولی فقط دریافت­کننده منفعل اطلاعات بودند. آنان بدون آنکه هیچگونه نقشی در انتخاب و یا ارزیابی موضوعات داشته باشند، هر آنچه را که توسط رسانه­های جمعی از پیش تعیین می­شد و به صورت فیلتر شده به آنان ارائه می­گردید، مصرف می­کردند. اما امروزه، شهروندان با بهره گرفتن از حوزه عمومی نوین در جامعه شبکه­ ای شده، موضوعات مورد علاقه خود را انتخاب و راجع به آن با گروه های شهروندی دیگر گفتگو نماید. موضوعات انتخاب شده در دیپلماسی شهروندی، عمدتا مباحثی را شامل می­ شود که مورد علاقه شهروندان کشورهای مختلف بوده که با طرح آنها، تعارضات موجود، رفع و دستیابی به تفاهم و درک متقابل با یکدیگر امکان­ پذیر می­گردد.
ون­دایک (۲۰۰۶)، با بهره­ گیری از نظرات کستلز، جامعه شبکه­ ای را مجموعه ­ای از شبکه ­های ارتباطی تعریف می­ کند که مهمترین ساختارهای سازمانی در یک جامعه را شکل می­ دهند. در جامعه شبکه­ ای تعداد ساختارهای اجتماعی که در نتیجه برقراری ارتباط میان افراد با بهره گرفتن از شبکه ­های کامپیوتری به وجود آمده، افزایش یافته است. افراد با بهره گرفتن از کامپیوتر، به دنبال اطلاعات، برقراری روابط و شبکه­ ای از تاثیرگذاری­ها هستند. در چنین ساختارهایی قدرت سیاسی و سیاست بیشتر راجع به رابطه میان مردم است تا ویژگی­های خود افراد. این فرایند از کنترل مستقیم دولتی بدور بوده و می ­تواند بر کنش رسمی دولتها نیز تأثیرگذارد. نجفی و نیبلوم (۲۰۰۶) معتقدند که اینترنت تعادل قدرت را در جامعه متاثر ساخته است. پیش از اینترنت دولت بر تامین اطلاعات کنترل داشت اما اینترنت این موقعیت را تغییر داده است و باعث تغییر تعادل قدرت مابین مردم و حکومت شده است؛ چرا که مردم با افزایش اطلاعات می­توانند بر حکومت نظارت داشته باشند. آنها همچنین بیان می­ کنند که رسانه­های کنترل شده توسط حکومت نیز درباره انتخاب اخبار و گزارش­های خود (با توجه به این واقعیت که مردم به صورت نامحدودی از طریق اینترنت به اطلاعات دسترسی دارند) از اینترنت متاثر شده ­اند. بنابراین به نظر آنها محتوا و استفاده از اینترنت، باعث کاهش سانسور در رسانه­های زیر کنترل حکومت خواهد شد. تولید، انتشار و دریافت اطلاعات (سیاسی)، مرتبط با فعالیت­های دیپلماسی شهروندی، شهروندان را قادر می­سازد مشارکت بیشتری در سیاست خارجی داشته باشند. آنها اقدامات مختلفی را در سطح گسترده بسیج می­ کنند و مقامات دولتی را مجبور می­سازند به خواسته­هایشان در خصوص بسیاری از مسائل حوزه سیاست خارجی توجه بیشتری داشته باشند. انجام این اقدامات تنها در صورتی امکان­ پذیر است که شهروندان در شبکه­ ای از پیوند­های تعاملی، به تعبیر کستلز مانند گره­هایی به هم متصل شوند تا بتوانند بر جامعه تأثیرگذار بوده و باعث ایجاد تغییرات گردند.
در ایران با توجه به محدودیت­های موجود برای دستیابی شهروندان به ابزارهای مشارکت سیاسی و ابراز آزادانه عقاید و نظرات خود، اینترنت و فن­آوریهایی که بر پایه آن شکل گرفته­اند، بسیار مورد توجه شهروندان ایرانی قرار گرفته است. استقبال قابل توجه شهروندان از رسانه­های نوین، به ویژه ناشی از ویژگی­های آنها در مرتبط ساختن افراد با یکدیگر و طرح مسائل و موضوعات مختلفی است که کمتر در رسانه­های جمعی به طور شفاف مورد بحث قرار می­گیرند. این مباحث اغلب در حوزه مسائل سیاسی واقع شده ­اند و دسترسی شهروندان از طریق رسانه­های جمعی به آنها میسر نیست. در مطالعه بیات (۱۳۹۲) انگیزه­ های کاربران ایرانی در استفاده از فیس­بوک، انگیزه­ های گسترش فضای ارتباطی، پویایی سیاسی، و فعالیت مدنی و نیز کسب اطلاعات و سایر انگیزه­ ها به ترتیب بیشترین عمومیت را داشته است. این در حالی است که شهروندان با بهره گرفتن از رسانه­های نوین می­توانند علاوه بر آگاهی از چنین مباحثی، به مشارکت و ارائه دیدگاه ها و انجام فعالیت­های موثر اقدام نمایند. در فضای مجازی، کنترل و فیلترینگ مباحث توسط اقلیتی از افراد که منافع سیاسی و اقتصادی­شان در گرو انجام این کار است، عامل بازدارنده­ای برای ممانعت از فعالیت شهروندان نخواهد بود. به این ترتیب، می­توان تشکیل حوزه عمومی مجازی را به عنوان ضرورتی اجتناب­ناپذیر برای دسترسی به بسیاری از حقوق شهروندی تلقی نمود.
شکل ۵-۴: فعالیتهای شهروندان در چهارچوب دیپلماسی شهروندی در فضای مجازی
فعالیتهای چهارگانه بالا، بر اساس ادبیات مربوط به این موضوع در برقراری ارتباط با شهروندان سایر کشورها تعیین شده است. این فعالیتها، مبتنی بر وظایفی است که شهروندان کشورهای مختلف باید در جهت پیشبرد و اجرای دیپلماسی شهروندی به انجام برسانند. شهروندان زمانی می­توانند در دیپلماسی شهروندی موثر واقع شوند که شناخت کامل و دقیقی از تاریخ، فرهنگ و منافع کشورشان و همچنین تحولات بین ­المللی داشته باشند. هرچه آگاهی شهروندان در این زمینه بیشتر باشد، به عنوان شهروند دیپلمات، بهتر می­توانند به پیشبرد دیپلماسی شهروندی کمک کنند.
با توجه به موانع و محدودیتهای موجود بر سر راه فعالیت کاربران ایرانی در اینترنت و استفاده از رسانه­های نوین، فعالیت آنان در این عرصه (و یا توجه به این عرصه)، چشمگیر اما قابل انتظار به شمار می­رود. در پژوهشی که بر روی فضای وبلاگستان ایران توسط جان کلی^[۳۹۲] و بوروس اتلینگ^[۳۹۳]با روش تحلیل محتوا در سال ۲۰۰۸ انجام شد، محققان دریافتند که وبلاگستان ایرانی یک شبکه گفتمانی گسترده است که هم از نظر موضوعات مورد بحث و هم از نظر طیف­های گوناگون وبلاگ­نویسان، از غنای ویژه­ای برخوردار است. به عقیده آنان وبلاگستان ایرانی یک شبکه گفتمانی است که هم به لحاظ موضوعات مورد بحث و هم از نظر طیفهای مختلف وبلاگ­نویسان از غنای خاصی برخوردار است. در ابتدا این باور وجود داشت که وبلاگ­نویسان، همگی جوانان دموکراتی هستند که منتقد نظام حاکم­اند؛ ولی بحثها و گفتگوهایی که دربرگیرنده موضوعات مختلفی از جمله سیاست، حقوق بشر، ادبیات، مذهب و فرهنگ عامه می­ شود، به وفور در آنجا ارائه و مطرح می­گردد. (سیدعلوی، ۱۳۹۱، ص ۱۲۹) بر همین اساس و با توجه به غنای چنین حوزه­ هایی در فضای مجازی، فعالیت زیاد پاسخگویان در این حوزه دیپلماسی شهروندی تایید و تاکیدی است بر آنچه تاکنون یافت شده است. ضمن آنکه توسعه استفاده از شبکه اینترنت، در دوره کوتاه فعالیت آن هم در دنیا و هم در ایران، بسیار چشمگیر بوده است. بر مبنای آخرین آمار ارائه شده در سایت «اینترنت ورد استیتز»^[۳۹۴] در تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۲، مشخص گردید که ایران در بین ۲۰ کشور دارای بیشترین تعداد کاربران اینترنت، رتبه ۱۳ را داراست و نسبت کاربران اینترنت در این کشور به کل جمعیت آن ۵۳ درصد است. دسترسی این تعداد از شهروندان ایرانی به فضای مجازی و امکان برقراری ارتباط از طریق شبکه ­های اجتماعی، ­وبلاگها و تالارهای گفتگو، مسئولان را ناچار به پذیرش حقایقی راجع به دیپلماسی شهروندی خواهد ساخت. لذا مناسب­تر به نظر می­رسد که دولتمردان در واکنش مثبت، به موقع و سنجیده به چنین فعالیتهایی، جهت بهره ­برداری از این پتانسیل عظیم شهروندی، اقدامات و برنامه ­های مناسبی را اتخاذ نماید و بدون اینکه درصدد کنترل این فعالیتها باشد، نقش نظارت بر آنها را برای خود حفظ کند. این استراتژی قطعا می ­تواند نسبت به واکنشهای دیرهنگام سلطه­جویانه، نتایج بهتری دربر داشته باشد.
منظور از بازیگران سیاست بین ­المللی، آنانی هستند که مؤلفه­ های قدرت را در اختیار دارند. هر بازیگری با اعمال مؤلفه­ های قدرت می ­تواند به گونه ­ای عمل کند که رفتار بازیگر دیگر را تغییر دهد؛ او را وادار به انجام کاری کند یا مانع او از انجام کاری شود. اصلی­ترین این بازیگران، پس از معاهدات وستفالی، ملت-کشورها هستند. دسته دوم بازیگران بین ­المللی، سازمان­های بین ­المللی غیردولتی هستند. گروه سوم بازیگران بین­الملل، شرکت­های چندملیتی هستند که اگر چه از لحاظ نیروی انسانی کم تعدادند، اما از منابع مالی خوبی برخوردارند و بالاخره آخرین گروه بازیگران بین ­المللی، سازمان­های تروریستی هستند. عصر اطلاعات با اهمیت فزاینده­ای نقش بازیگران بین ­المللی را در صحنه­های بین ­المللی، از دوره­ های پیشین متمایز ساخته است.
شکل شماره ۵-۵: بازیگران عرصه سیاست خارجی
در نظام متحول جهانی، ضمن قبول این واقعیت، که دنیا هنوز به طور عمده متعلق به نظام ملت– کشورهاست، بر این نکته نیز تاکید می­ شود که چالش­های فراسوی جامعه بشری آنقدر پیچیده و درهم تنیده­اند که در توان بازیگری منحصر به فرد ملت–کشورها نیست تا با آنها مقابله کنند؛ بنابراین جامعه مدنی جهانی خواستار آن است که در مسائل بین ­المللی نقش ایفا کند و در زمینه ­های گوناگون مؤثر افتد. لذا شهروندان، با دستیابی به تکنولوژی های نوین ارتباطی و اطلاعاتی، می­توانند از این پس در عرصه روابط بین الملل، در کنار سایر بازیگران قرار گیرند. دیپلماسی شهروندی، فعالیت­هایی در زمینه ­های تبادل اطلاعات، آموزش و فرهنگ با هدف آشنایی بیشتر شهروندان به ویژه، شهروندان درگیر اختلاف و به منظور حسن­تفاهم و دستیابی به دیدگاه ها و ارزش­های مشترک میان آنان است تا به این وسیله، بتوان علاوه بر ایجاد تصویری مطلوب از کشور متبوع خود در افکار عمومی، در نهایت بتوان بر جهت­گیری­های سیاسی سایر کشورها نسبت به یکدیگر تاثیرگذار باشد.
آنچه که در شکلهای قبل ارائه گردید، در تشریح فرایند تاثیرگذاری دیپلماسی شهروندی بر سیاست خارجی در شکل زیر مورد استفاده قرار گرفته است.
شکل شماره ۵-۶: فرایند تاثیرگذاری دیپلماسی شهروندی بر سیاست خارجی
شکلگیری حوزه عمومی مجازی، استفاده از کنش ارتباطی جهت رسیدن به وضعیت کلامی ایده­آل
ارائه تصویر مثبت و مطلوب از کشور،
مشارکت در فعالیتهای صلح­طلبانه و حل تعارضات،
حسن تفاهم و دستیابی به ارزشها و دیدگاه های مشترک،
تبادل و تسهیم اطلاعات
ارتقا جایگاه و منزلت بین ­المللی کشورها در سلسله مراتب جهانی،
برقرار روابط میان دولتها،
تامین اهداف و منافع ملی،
تامین صلح و امنیت ملی و بین ­المللی
برقراری ارتباط میان شهروندان کشورهای مختلف با بهره گرفتن از رسانه های نوین
برقراری ارتباط میان شهروندان با بهره گرفتن از رسانه­های نوین، به شکل­ گیری حوزه عمومی می­انجامد. حوزه عمومی، فضایی است که در آن افراد در شرایط مساوی با یکدیگر به گفتگو می­پردازند. در دیپلماسی شهروندی، شهروندان کشورهای مختلف در شرایطی کاملا مشابه با شرایط حوزه عمومی باید به ایفای نقش بپردازند. رفتار شهروندان در جریان گفتگوها عمدتا بر مبنای کنش ارتباطی است. شهروندان دیپلمات برای بدست­آوردن تفاهم و توافق تنها باید از استدلال منطقی و قانع کننده استفاده نمایند. در کنش ارتباطی میان شهروندان کشورهای مختلف، آنان سعی می­ کنند از طریق گفتگوی مستدل، راههایی برای رسیدن به توافق و رفع تعارض انتخاب کنند. همچنین شهروندان باید بتوانند در فضایی عاری از هر گونه اجبار، فشار و سلطه، به صورت آزادانه و آگاهانه به انجام فعالیت­های خود در چهارچوب دیپلماسی شهروندی بپردازند؛ یعنی در درون وضعیتی که هابرماس از آن به عنوان «وضعیت کلامی ایده­آل» یاد می­ کند. شهروندان فعال در دیپلماسی شهروندی عمدتا افرادی هستند که به منظور تاثیرگذاری بر سیاست خارجی کشور خود و یا سایر کشورها با یکدیگر ارتباط برقرار نموده و مسائل مختلفی به ویژه مسائل مورد اختلاف را با یکدیگر مورد بحث و گفتگو قرار می­ دهند.

انحراف معیار

لرگ

۳۴/۷

۰۹/۰

۱۹/۰

۰۵/۰

۴۸

۱۳/۵

۳۳/۳۰

۴۰/۲

۳۳/۲۱

۶۶/۴

۹۵/۱

۵۳/۰

۱۹/۱

۰۷/۰

شاهد

۳۵/۷

۱۴/۰

۳۱/۰

۰۷/۰

۳۳/۴۵

۰۴/۵

۶۷/۳۱

۴۰/۲

۲۳

۶۴/۲

۲۳/۳

۷۴/۰

۱۸/۱

۰۶/۰

فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
۵-۱ بحث و نتیجه ­گیری
گونه لرگ (Pterocarya Fraxinifolia ) مستقر در دره لارت از توابع شهرستان بدره استان ایلام در “۱۹ ‘۱۶ ◦۳۳ تا “۳۱ ‘۱۶ ◦۳۳ درجه عرض شمالی و ” ۲۳ ‘۰۲ ◦۴۷ تا “۲۹ ‘۰۲ ◦۴۷ درجه طول شرقی با حداکثر ۱۳۶۰ متر و حداقل ۱۱۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا قرار گرفته است. درحالیکه تاکنون رویشگاه اصلی این گونه جنوب غربی آسیا شامل جنگلهای شمال ایران، ترکیه، کردستان عراق، منطقه قفقاز و آناتولی توسط Browicz(1982) گزارش شده است. ابراهیمی‌و همکاران (۱۳۸۳) گسترش لرگ در جنگلهای شمال ایران (منطقه واز) را در عرضهای جغرافیایی بالاتر (۳۶ درجه شمالی) با بارندگی‌های بیشتر (۱۱۰۰ میلیمتر) و ۲۷روز یخبندان گزارش داده­اند. آخانی و سلیمیان (۱۳۸۲) در مطالعه توده‌های منحصر بفرد لرگ موجود در کوه‌های زاگرس مرکزی- ایران، محدوده جغرافیایی این توده را ۳۳ درجه و ۱۱ دقیقه و ۰۵ ثانیه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۱۱ دقیقه و ۳۸ ثانیه طول شرقی با ارتفاع ۱۷۳۱ متر از سطح دریا مطرح کرده است. شیخ الاسلامی‌و احمدی (۱۳۸۶) در بررسی رویشگاه­های لرگ در ماشلک نوشهر، محدوده‌های جغرافیایی لرگ را در دو رویشگاه بطور مجزا و به ترتیب ۵۱ درجه و ۲۸ دقیقه و ۳۰ ثانیه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۳۰ دقیقه و ۲۸ ثانیه عرض شمالی با ۶۵۰ متر ارتفاع از سطح دریا (رویشگاه ۱) و ۵۱ درجه و ۳۱ دقیقه و ۳۲ ثانیه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۳۲ دقیقه و ۰۶ ثانیه عرض شمالی با ۴۵۰ متر ارتفاع از سطح دریا (رویشگاه ۲) گزارش داده­اند، که این نتایج با نتایج سهرابی و همکاران (۱۳۸۶ و ۱۳۹۰) در بررسی جنگلشناسی توده لرگ در لرستان با محدوده جغرافیایی ۳۳ درجه و ۱۲ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۱۲ دقیقه طول شرقی با ارتفاع ۱۶۳۰ متر از سطح دریا، به لحاظ محدوده جغرافیایی تقریبا همخوانی دارد. این دو رویشگاه هر دو در غرب کشور واقع هستند.
در مطالعه حاضر متوسط بارندگی بلند مدت سالانه ۲/۳۹۹ میلیمتر، متوسط دمای بلند مدت سالانه ۲/۲۱ درجه سانتیگراد، میانگین رطوبت نسبی بلند مدت سالانه ۴۵% ، تعداد روزهای یخبندان سالیانه ۲۳ روز و اقلیم منطقه نیمه خشک تعیین گردید. در حالیکه در مطالعات شیخ الاسلامی‌و احمدی (۱۳۸۶) در نوشهر، متوسط بارندگی سالانه در منطقه ۱۳۰۰ میلیمتر و متوسط دمای سالانه ۵/۱۲ درجه سانتیگراد و اقلیم منطقه خیلی مرطوب با زمستان­های معتدل تا خنک بیان شده است. این میزان در مطالعات ابراهیمی‌و همکاران در منطقه واز مازندران (۱۳۸۳)، جهت میانگین بارندگی سالانه ۸۴۰ میلیمتر، متوسط دمای سالانه ۸/۱۵ درجه سانتیگراد، تعداد روزهای یخبندان ۲۷ روز و میانگین رطوبت نسبی سالانه حدود ۷۹ % تعیین گردیده است. در تحقیقات سهرابی و همکاران (۱۳۸۶) در منطقه الیگودرز استان لرستان، متوسط بارندگی سالانه ۶۸۴ میلیمتر، متوسط دمای سالانه ۳/۱۳ درجه سانتیگراد (حداکثر دما ۵/۲۹ درجه سانتیگراد در تیر ماه، حداقل دما صفر درجه سانتیگراد در دی ماه)، تعداد روزهای یخبندان ۹۱ روز، بیشترین بارشها در نیمه دوم سال و در اسفند ماه و اقلیم نیمه مرطوب سرد گزارش شده است. با مقایسه این نتایج و نتایج مطالعه حاضر، بلحاظ اقلیم این مناطق تشابهی یافت نشد. نکته مهم وجه تشابه مطالعات سهرابی و همکاران (۱۳۸۶) با مطالعه حاضر، ریزش حداکثر بارش ها در نیمه دوم سال می‌باشد.
برای مطالعه حاضر در ایلام، بافت خاک رسی لومی‌تا شنی رسی لوم، pH از ۱۵/۷ تا ۴/۷ (میانگین pH 34/7) و مواد آلی در منطقه از ۲۶/۱ تا ۹۴/۳ % ( میانگین کربن آلی ۹۵/۱ %) بدست آمده است. این در حالیست که در مطالعات شیخ الاسلامی‌و احمدی (۱۳۸۶)، بافت خاک منطقه رسی لومی‌تا رسی شنی و pH را در نوسان از اسیدی ضعیف تا قلیایی مطرح کرده ­اند. این اندازه ­گیری­ها برای مطالعات ابراهیمی‌و همکاران در منطقه واز مازندران (۱۳۸۳) برای بافت خاک، رسی مرطوب عمیق، pH را از ۸/۵ تا ۹/۷ و میزان کربن آلی را از ۳/۱% تا ۵/۳% گزارش داده­اند. بافت خاک در تحقیقات سهرابی و همکاران در لرستان (۱۳۸۶) لوم رسی، pH 5/7 تا ۶/۷ و کربن آلی از ۱/۲ تا ۹/۲ مطرح شده است.

چنانچه از نتایج برمی­آید، بین مطالعه حاضر و مطالعه شیخ الاسلامی‌و احمدی (۱۳۸۶) و همچنین سهرابی و همکاران (۱۳۸۶)، بلحاظ بافت خاک همخوانی وجود دارد. این تشابه و همخوانی تا حدودی در خصوص pH نیز صادق است. اما شباهت بیشتر در pH ، بین مطالعه حاضر و سهرابی و همکاران (۱۳۸۶) مشاهده می‌شود که دلیل آن احتمالا به سبب تشابه در موقعیت جغرافیایی و در امتداد رشته کوه زاگرس بودن این دو منطقه باشد. در خصوص مقایسه کربن آلی در مناطق تحت مطالعه، به وضوح همخوانی و تشابه بین مطالعه حاضر و مطالعه ابراهیمی‌و همکاران در منطقه واز مازندران (۱۳۸۳) دیده می­ شود. شیخ الاسلامی‌(۱۳۸۶) در مطالعات خود در ماشلک نوشهر وجود سنگریزه ها و قلوه سنگها را در خاک این رویشگاه عنوان کرده که باعث تسریع نفوذپذیری و بهبود شرایط خاک رویشگاه میشود که با شرایط خاک رویشگاه لرگ در دره لارت همخوانی دارد. وجه اشتراک و همخوانی دیگر مطالعات شیخ الاسلامی‌با دره لارت حضور توده‌های لرگ در حاشیه رودها و مجاورت آب‌های دائمی‌است.
همچنین نکته قابل تاکید و نقطه اشتراک اصلی دیگر در مورد رویشگاه در مطالعات ابراهیمی‌و همکاران (۱۳۸۳)، سهرابی (۱۳۸۷) و مطالعه حاضر، حضور و جریان آب دائمی‌در محل استقرار پایه‌های لرگ است.

هر جنبشی دستاوردهایی به همراه دارد. جنبش زنان در موج اول نیز پیامدهای مثبت و منفی به همراه داشت که می توان به عنوان نمونه به موارد زیر اشاره نمود موج اول کوشید تا تفاوت های موجود میان دو جنس را کاهش دهد و به ایجاد تساوی میان حقوق زنان و مردان دست یابد که البته به موفقیت قانونی در ایجاد هویت سیاسی برای زنان همراه بود. از جمله دستاوردهای سیاسی بانوان در این جنبش عبارتست از:

۱-۳-۱-۱-کسب حق رأی
جنبش زنان در آمریکا و انگلستان در بین سال های ۱۸۸۰ تا ۱۹۲۰ منجر به کسب حق رأی گردید. موج اول، به جنبش حق رأی شناخته شده است.
۱-۳-۱-۲-کنترل موالید و آموزش به خانواده ها
تأکیدی که برخی از فمنیست های رادیکال در دوران مبارزات موج اول بر«کنترل زنان بر جسم خود» داشتند. بر همین اساس خواستار کنترل موالید و تصمیم گیری خود زنان در مورد بچه دار شدن یا نشدن بودند. اما در سال های دهه ۱۹۲۰ جنبه متعارف تری یافت.رهبران این جریان به ویژه مارگرت سنگر بیشتر بر جنبه بهداشتی وپزشکی کنترل موالید تأکید می کردند. آموزش والدین در جهت پرورش«علمی تر»و بهتر کودکان از جمله حوزه های مورد توجه زنان در این دوره بود. «مارگرت سنگر» رسالت خود را در مبارزه برای کنترل زنان بر بدن خود می‌دانست و رهبری جنبش کنترل موالید را بر عهده گرفت.
۱-۳-۱-۳-صلح و خلع سلاح
طی جنگ جهانی اول، برخی از فمنیست ها، زنان را موجوداتی صلح طلب معرفی کردند و به ابعاد مادری توجه ویژه ای نمودند. بر اساس این اندیشه، از آن جا که زنان به عنوان مادر بیش از همه از جنگ لطمه می بینند، به منادیان صلح و دوستی تبدیل می شوند.^[۳۹۵]سارا بارد فیلد^[۳۹۶]اعتقاد داشت که «صلح جهانی مهم ترین مسأله ای است که زنان باید به آن بپردازند».^[۳۹۷] لیلیان کر^[۳۹۸]بر آن بود که«ما می توانیم همان گونه که حق رأی را تحمیل کردیم، جنگ را هم با فشار خود از بین ببریم». او عقیده داشت که اساساً جنگ از میان نمی رود «مگر آن که زنان کاری کنند».
۱-۳-۱-۴-اصلاح لباس
زنان قرن نوزدهم بویژه بانوان شهرنشین طبقه متوسط به پیروی از سبک مد زنانه در اروپا و بویژه دربارهای اروپایی، پیراهن‌های تنگ بسیار بلند با دامن‌های متعدد می‌پوشیدند که امکان هر نوع حرکت آزادانه را از آن‌ها سلب می‌کرد. مدل لباس، به‌گونه‌ای بود که اجازه تحرک و تنفس آزاد را به جنس مؤنث نمی‌داد. درنتیجه مانع قدرت عضلات از طریق حرکت می‌شد و عامل «بازتولید» ضعف جسمی زنان تلقی می‌گردید. آنان بر این باور بودندکه لباس در رهایی فیزیکی زنان اهمیت دارد و زنان تا وقتی لباس راحت نپوشند، نمی‌توانند به خوبی کار کنند و جسم خود را سالم نگه دارند و درنتیجه اصلاح لباس زنان یکی از محورهای مورد توجه فمینیسم‏‏ در این دوره بود که در دهه ۱۸۵۰ شکست خورد. اما به واقع ضرورت زندگی مدرن تا حدی این تغییر را ایجاب کرد و در اواخر دهه ۱۸۸۰ و ۱۸۹۰ حرکت به سمت لباس‌های ساده‌تر بوجود آمد. (آدرس؟)
۱-۳-۱-۵-تشکیل احزاب و سازمان های سیاسی
در سال های ۱۹۱۵تا۱۹۳۰ ده ها سازمان حرفه ای برای زنان تأسیس شد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• • • • شکل گیری فدراسیون باشگاه های زنان حرفه ای به نام بین الملل زونتا^[۳۹۹]و بین الملل کوتا^[۴۰۰]. مهمترین این فدراسیون ها،فدراسیون ملی باشگاه های زنان ^[۴۰۱]اهل حرفه و تجارت بودند. لنا مدسین فیلیپس^[۴۰۲]دبیر کل این فدراسیون، هدف از تشکیل آن را گرد هم آوردن زنانی می دانست که «به شکل انفرادی نفوذ زیادی داشتند اما به عنوان یک طبقه عمل نمی کردند». فدراسیون در نظر داشت «حس همبستگی آن ها را افزایش دهد، به آن ها اجازه دهد به عنوان یک مجموعه کلی عمل کنند، . .تلاش مشترک از سوی آن ها را تضمین کند . . ،ارزش گروه را برای خود آن ها، جماعاتی که با آن ها در ارتباطند و کل جامعه افزایش دهد».^[۴۰۳]

     

    • • باشگاه های شهری زنان نیز از جمله این گونه تشکیلات بودند.

     

    • • کنگره انجمن های اولیا و مربیان که فدراسیونی مرکب از کنگره ملی مادران و انجمن اولیا و مربیان بود، در دهه ۱۹۲۰ رشد چشمگیری یافت.^[۴۰۴]

     

    • • انجمن ملی زنان رنگین پوستکه در دهه های پس از کسب حق رأی فعال بود.

     

    • • سازمان زنان برای اصلاحات ملی در راه منع مشروبات الکلی در اواخر ۱۹۲۰شکل گرفت و به شدت گسترش یافت.

     

    • • انجمن زنان جوان مسیحینیز از گروههایی بود که طی دهه ۱۹۲۰ رشد کرد.

     

    • • لیگ امریکایی کنترل موالید در زمینه قانونی ساختن کنترل موالید و آموزش عمومی فعالیت می کرد. البته لیگ یک سازمان کاملاً زنانه نبود، اما نود درصد اعضای آن را زنان تشکیل می دادند.^[۴۰۵]

     

    • • کمیته زنان برای خلع سلاح جهانی در دهه ۱۹۲۰ به رهبری اماولد^[۴۰۶] تشکیل شد. زنان با توجه به این که با تجربه جنگ جهانی از تکرار آن در هراس بودند، دست به تشکیل انجمن های داوطلبانه برای پیشگیری از وقوع مجدد جنگ زدند.

     

    • • انجمن صلح زنان و اتحادیه صلح زنان نیمکره غربی و نیز لیگ بین المللی زنان برای آزادی و صلح از دیگر سازمان های فعال در این زمینه است که البته یک سازمان بین المللی و مرکب از اعضای شانزده کشور مختلف بود.^[۴۰۷]

     

    • • دفتر زنان به رهبری مری اندرسون( ) از نهادهای بسیار فعال در جهت حقوق زنان بود. این دفتر با گروه های کارگری ارتباط داشت و می کوشید سازمان های سنتی زنان را به فعالیت وادارد. این دفتر از آن جا که از تصویر «خانه نشینی» زنان رها نشده بود، به تدریج به عنوان یک نهاد «ضد فمنیستی» شناخته شدند. این در شرایطی بود که اندرسون خود را «فمنیست» می دانست. از آن جا که اصلاحیه حقوق برابر را مانع اعطای امتیازات خاص کاری به زنان شاغل می دید بخش عظیمی از فعالیت آن معطوف به شکست دادن این اصلاحیه بود.^[۴۰۸]

     

     

۱-۳-۲-پیامد منفی موج اول
دستاوردهای منفی موج اول را می توان در موارد زیر خلاصه نمود:
۱-۳-۲-۱-عدم توجه به موقعیت های متفاوت زنان
در این دوره بیشترین نفوذ با گفتمان فمینیستی و اولویت داشتن رویکرهای خاص آن بود و مسایلی چون بهبود فرایند اجتماعی شدن زنان و رفع تبعیض از آن ها، سخن به میان می‌آمد. اما آن چه نادیده انگاشته می شد، موقعیت‌های متفاوت زنانه از لحاظ تفاوت های قومی یا نژادی آن ها یا فاصله طبقاتی بین آن ها یا تعلقشان به گروه کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه بود. بلکه هدف دفاع از موقعیت زن و درخواست مطالبات او به صورت جهان‌ شمول بود تا «مردسالاری» را که یک دشمن مشترک است، از پای در آوردند.
۱-۳-۲-۲-عدم توجه به فطرت زنانه
برخی از رهبران جنبش زنان در قرن نوزدهم بدون توجه به فطرت انسان ها، به برابری در کار و فرصت های شغلی تأکید داشتند و اشتغال زنان را به عنوان بدیلی برای ازدواج می دیدند. مقابل این دیدگاه در میان بسیاری از فمنیست های دهه ۱۹۲۰ انگاره «کار در کنار ازدواج» مطرح بود. بسیاری از زنان شاغل به عنوان الگوهایی موفق از به کارگیری سازش میان کار و ازدواج نام برده می شدند و از سال ۱۹۲۰ به بعد تلاش شد راه ورود زنان به مشاغلی که مردانه تلقی می شد گشوده شود. در سال ۱۹۲۶ طرحی برای تشکیل لشگر خدماتی زنان ^[۴۰۹] به عنوان یک بخش ارتش همراه با تعلیمات کامل نظامی و تشکیل جوخه ها و یگان هایی تحت فرماندهی افسران ارائه شد که توسط ارتش ایالات متحده رد گردید ولی در سال ۱۹۲۸ زنان پیرو طرح جذب در نیروهای نظامی و داشتن امتیازات مشابه با مردان وارد ارتش شدند. البته این طرح تا اوایل دهه ۱۹۳۰ در میان نهادها و اشخاص مختلف در رفت و آمد بود و سرانجام به حال تعلیق در آمد.^[۴۱۰]
بر اساس آن چه گفته شد موج اول تا حدی توانست وضعیت زنان را در رابطه با برخی از مسائل بهبود بخشد. گسترش آموزش و پرورش، شایستگی زنان برای ورود به مشاغل متعدد، قانونی شدن سقط جنین، پرداخت دستمزد برابر به زنان، برخورداری از حقوق مدنی برابر و گسترش امکانات کنترل موالید از جمله نتایج مهم تلاش‌ها در موج اول بود و این موفقیت سبب شد تا برخی از فمینیست‌ها به دنبال قدم برداشتن در گام‌های بعدی باشند، اما اختلاف نظرهایی در بین آن ها ایجاد شد و موجب بروز جدایی گردید. در این قسمت به این نکته اشاره می شود:
سرانجام موج اول(ایجاد شکاف در بین فمینیست ها):
بانوان پس از کسب برخی از حقوق و امتیازات ( مانند کسب حق رأی) خواستار برابری طلبی در سایر زمینه های سیاسی و نیز اجتماعی شدند. برخی از آن ها از این حد نیز گذشته و معتقد بودند باید به مرور زمان از «گفتار برابری» به سمت «گفتار متفاوت» حرکت نمود. بدین روی در بسیاری از مواضع و استدلال هایشان علاوه بر عدم حمایت مردان نسبت به جنس مؤنث و پیشینه ستمی که آن ها را در موقعیت فرودست قرار می داد، به تفاوت های موجود زنان با مردان اشاره نمودند و حس بدبینی نسبت به مردان و برتر بودن جنس مؤنث را القا نمودند. اینان به این عقیده رسیدند که اگر ارزش های موجود در زنان در کل جهان حاکم شود، مشکلات حل خواهد شد و اصلاحات صورت خواهد گرفت و از آن جا که صداقت، عطوفت و سایر فضایل زنانه در جهان قابل تجلیل است، زنان می توانند خواستار موقعیت های اجتماعی و سیاسی باشند.^[۴۱۱]مری لیورمور^[۴۱۲] در سال ۱۸۹۴ در کتاب در باب سپهر و نفوذ زنان نوشت: زن با تلقی ای که من از او دارم، به عنوان نیمه برتر بشریت- همراه با سرشتی ظریف تر و حساس تر از مرد و با سازمانی پالوده تر و معنوی تر- باید نگهبان اخلاق عمومی باشد. همو این امر را بخشی از رسالت الهی جنس مؤنث می داند و معتقد است که اخلاق عمومی تا حد زیادی چیزی خواهد بود که زن آن را می سازد.^[۴۱۳]بدین ترتیب جنبش زنان کم کم از موضع شباهت زن و مرد بر تفاوت های تغییر ناپذیر آن دو تأکید کرد.
البته در کنار گفتار مدرن و تأکید آن بر برابری و آزادی افراد انسانی، گفتار ویکتوریایی^[۴۱۴] وجود داشت که بر جایگاه سنتی زنان در خانه و فضایل خاص زنان که نباید به آلودگی های جهان مردان بیالایند، تأکید می کردکه این امر باعث ایجاد شکاف در بین فمنیست ها و نظراتشان گردید.
تعلیق جنبش زنان
جنبش زنان در موج اول موجب شد تا انجمن های بانوان در اصناف و مشاغل و گروه های مختلف اجتماعی بسیار رشد کند. به عنوان مثال سازمان های زنان مرکب از لیگ زنان رأی دهنده، لیگ ملی زنان دانشگاهی امریکا، فدراسیون عمومی باشگاه های زنان، اتحادیه زنان برای منع مشروبات الکلی، دختران انقلاب امریکا و انجمن زنان مسیحی . . ایجاد گردید. این سازمان ها توانستند برای بهبود وضع بانوان به تقلیل ساعت کار آن ها اقدام نمایند و مقرراتی برای بهبود شرایط کار از نظر بهداشتی و حداقل دستمزد و نیز ممنوع ساختن اضافه کار اجباری و شب کاری به تصویب رسانند.^[۴۱۵] حضور فعال آن ها در احزاب و سازمان های مختلف با اهداف کوتاه و بلند مدت منجر به کسب تجربه در کارهای سیاسی گردید. احزابی مانند «حزب ملی زنان» به رهبری آلیس پل( ) که ابتدا برای کسب حق رأی به مبارزه پرداخت و بعد از این موفقیت با هدف «حقوق برابر برای زنان» به فعالیت خود ادامه داد.
اما حضور زنان در مشاغل انتخابی کم و بیش محدود باقی ماند و بیشتر جنبه نمادین داشت و کمتر به عنوان یک «زن» وارد سیاست شدند. بدین روی پس از کسب موفقیت در زمینه تصاحب حق رأی و نفوذ در دستگاه های دولتی،فعالیت آن ها تا مدتی به حالت تعلیق درآمد. البته تعلیق به معنای ویرانی و از هم پاشیدن اهداف مدافعان حقوق زن و تعطیلی مطلق فعالیت های فمنیستی نبود، بلکه در این دوره، کمتر اقدامات مستقیم آنان دیده می شد و تا حدی فعالیتشان فروکش کرده بود و تا پس از جنگ جهانی دوم تحرک قابل ملاحظه ای دیده نشد. بدین روی فمنیست ها، سال های ۱۹۲۰ تا ۱۹۵۰ یا ۱۹۶۰ را دوران رکود می دانند. این در حالی است که در طول جنگ جهانی دوم نتایجی به بار آمد که جهانیان را متوجه دو نکته مهم ساخت:
۱-خشونت مردان عامل جنگ های بین المللی است.
۲-دنیا نیازمند به عطوفت و روحیات لطیف است که زنان از آن برخوردارند.

- غیر عملی بودن در بسیاری از کاربردها مانند کامپیوترهای پوشیدنی

- سادگی

جدول ۲-۲: رویکرد افزونگی
رویکرد دوم برای حل این مسئله، استفاده از روش آزمایش و اشکال­زداییِ^[۳۶]کامل برای ساخت سیستم­های قابل اطمینان است. در این روش سطح اطمینان به نحوه­ آزمایش وابسته است و از طرفی دستیابی به قابلیت اطمینان بالا در یک سیستم پیچیده، پرهزینه و دشوار است. از این گذشته، به دلیل ناهمگن بودن گره­های محاسبات فراگیر و باز بودن سیستم، نمی­ توان از قبل سیستم را تست کرد.

رویکرد سوم برای حل این مسئله، ساخت سیستم­های self-healing است. سیستم­های self-healing، به صورت جاسازی شده دارای توانایی­های کشف خطا، شناسایی منبع خطا و ریکاوری اتوماتیک خطا می­باشند [۵۳][۵۴]. این سیستم­ها کنترل عملیات را به صورت خودکار انجام می­ دهند و نیازمند مکانیزم­ های مختلف بازیافت خطا می­باشند. این رویکرد یک گزینه­ی خوب برای اعمال شدن در سیستم­های محاسباتی بزرگ است. در جدول ۲-۳ مزایا، معایب و سابقه پژوهش رویکردهای رایج مسئله­ تحمل­پذیری خطا شرح داده شده است.

رویکرد

مزایا

معایب

سابقه پژوهش

افزونگی

۱- پیاده­سازی ساده
۲- افزایش قابلیت اطمینان بالا
۳- پیچیدگی پایین(تنها نیاز به یک مکانیزم رأی­گیری ساده است.)

۱- هزینه­ ساخت(manufacturing) بالا
۲- استفاده بیشتر از منابع (حافظه، انرژی، بهره­وری(از CPU))
۳- مناسب نبودن برای همه شرایط (به طور مثال پوشیدن حسگر بزرگ دشوار است)

۱- Hassan Ghasemzadeh و همکاران [۵۵]

آزمایش و اشکال­زدایی

۱- مناسب برای سیتم­های نرم­افزاری
۲- سادگی

۱- مناسب نبودن برای محاسبات توزیع شده
۲- با توجه به غیرقابل پیش ­بینی بودن سیستم­ها، خطاها همواره خود را نشان نمی­دهند.

-

Self-healing

۱- با توجه به اینکه wearable computingها برای تست و debug همیشه در دسترس نیستند، این گزینه می ­تواند در دسترس قرار گیرد.

۱- طراحی و پیاده­سازی دشوار

۱-Themistoklis Bourdenas و همکاران [۵۶]
۲- Byoung Uk Kim و همکاران [۵۷]

جدول ۲-۳: رویکرد­های رایج حل مسئله­ تحمل خطا
با توجه به هم ارز بودن سخت­افزار و نرم­افزار مشخص است که بخشهایی از روش­های فوق می­توانند نرم­افزاری یا سخت­افزاری پیاده شوند. معیارهایی مانند هزینه، سرعت، قابلیت ارتقاع، سازگاری با نسل قبلی و… طراح را در تصمیم ­گیری برای انتخاب سخت­افزار یا نرم­افزار تحت تأثیر قرار می­ دهند.
۲-۵ جنبه­ های مختلف تحمل­پذیری خطا در محاسبات پوشیدنی
شکل ۲-۴ جنبه­ های مختلف تحمل­پذیری خطا در محاسبات پوشیدنی را نشان می­دهد. این دسته­بندی­ها برای ساماندهی ادامه تحقیق و تفکیک موضوعات ارائه شده است. جنبه­ های تحمل­پذیری خطا به دو نوع درون گرهی و برون گرهی تقسیم می­شوند. شبکه ­های حسگر به دو دلیل خرابیهای گره و نقص­های ارتباطی، در برابر خطا آسیب­پذیر هستند.
شکل ۲-۴: جنبه­ های تحمل خطا از نظر معماری یک کامپیوتر پوشیدنی

الکترونیک

حسابداری

سعدالدین دخترانه

گرافیک

کامپیوتر

الکترونیک

گرافیک

امیرآباد

منتظر قائم

زراعی باغی

جهادکشاورزی

امور دامی

حسابداری

جدول(۱-۲)هنرستان های استان سمنان
(۱۰-۲) ضرورت توسعه آموزش های فنی بر اساس نیاز بازارکار
در جهان فراصنعتی امروز توسعه به معنی عام بدون توجه به آموزشهای فنی و حرفه ای مفهوم نخواهد داشت . انقلاب علمی _ فنی، انقلابی عمیق و کیفی در نیروهای تولید و از آن جمله در نیروی انسانی و روش های تولید به وجود آورده است. توسعه آموزشهای فنی و حرفه ای در شرایط کنونی برای اقتصاد و فرهنگ ایران و به ویژه شتاب دهی به فرایند تولید امری حیاتی است ؛ زیرا سرمایه گذاریهای زیربنایی و افزایش ابزار و تجهیزات و به طور کلی سرمایه فیزیکی بدون سرمایه انسانی بلااستفاده مانده و یا به نحو اقتصادی و کارآمد

مورد بهره برداری قرار نمی گیرد .بنابراین از ضرورتها و الزامات رشد و توسعه اقتصادی ، نظام آموزش برای ایجاد مهارتهای لازم سرمایه انسانی است و در این میان آموزشهای فنی وحرفه ای تلفیقی است از علم ، فن و هنر و نقش بسیار مهمی در تامین نیروی انسانی کارآمد ایفا نموده و مضمونی توسعه ای دارد .
هدف از این آموزشها ، افزایش توانایی های دانش ، مهارت و قدرت درک افراد و انجام مطلوبتر کار در محدوده وظایف شغلی است . از آنجایی که موضوع بیکاری یکی از مهمترین مسائل و مشکلات جهان است و در کشورهای در حال توسعه با توجه به عدم توازن ساختارهای اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و سیاسی سهم بیشتری را بر توسعه دارد و با توجه به اینکه یکی از دلایل بیکاری در کشور فقدان مهارتهای مورد نیاز بازار کار از سوی جویندگان کار می باشد ، انتظار می رود با ارائه آموزشهای آموزش فنی و حرفه ای و مهارتی بتوان نقش بسزایی در کاهش میزان بیکاری ایفانمود. زیرا آموزشهای فنی و حرفه ای به سبب انعطاف پذیری نشأت گرفته از خصیصه های بازار کار و اوضاع اقتصادی کشور و نیز به دلیل آموزش و ایجاد مهارتهای لازم در افراد برای توانایی در احراز مشاغل ، نقش به سزایی در اشتغال دارد. این آموزشها هم مهارتهای خاص مورد نیاز صنعت و هم مهارتهای عمومی بازار کار را فراهم می سازد و همچنین برای شاغلینی که به دلیل تغییرات تکنولوژی دچار کاهش کارایی می شوند امکان به روز شدن و تکمیل مهارت را فراهم می کند .لذا به این نوع آموزشها به عنوان ابزاری برای مقابله با بیکاری بالاخص بیکاری ساختاری که ناشی از تغییرات در اقتصاد جهانی می باشد ، نگریسته می شود .در واقع خصیصه این آموزشها ، نوعی پرورش “کارآفرین” است ، به این معنی که افراد پس از کسب مهارت و تخصص دانش فنی ، قادر خواهند بود که فرصتهای شغلی مناسبی را به دست آورند و یا در نهایت فرصت شغلی ایجاد نمایند .اینگونه آموزش از نقش و تاثیرگذاری اقتصادی- اجتماعی مهمی برخوردار است. چرا که معرف نوع مهمی از سرمایه گذاری در منابع انسانی است و با فراهم کردن زمینه های ارتقای دانش ، نگرشها و مهارتهای مورد نیاز بازار کار واشتغال درزمینه های مختلف به توسعه اقتصادی کمک می کند. ازاین رو کارمحور بودن آموزشهای فنی وحرفه‌ای که فرایند یادگیری فراگیران را از طریق محیطهای کار ، برای آن مراکز و در درون آنها طراحی و اجرا می نماید و محتوای آموزشها را با تغییرات و پیشرفتهای حوزه تکنولوژی و به تبع آن در کارکرد نهادهای اقتصادی جامعه هماهنگ می سازد ، سبب شده است که این آموزشها به عنوان یکی از عناصر کلیدی جهت تحقق پیشرفتهای اقتصادی محسوب گردد و از جمله عوامل موثر در موفقیت کشورهای توسعه یافته تلقی گردد .چرا که آموزش نظری همگام با کار عملی موجب تربیت نیروی انسانی خلاق و فعال می شود و همچنین این نیروها با نفوذ در جامعه سبب به کارگیری بخش عظیمی از نیروهای غیرخلاق می گردد . لذا اگر آموزش فنی و حرفه ای در کشور نادیده گرفته شود ، در واقع باعث سوق دادن آموزش کشور به طور غیرمستقیم به آموزش اشتغال کاذب و درآمدهای سهل الوصول و ناپایدار می شود و به تدریج آسیب جدی به کشور وارد می سازد .به همین علت است که می بینیم یکی از اولویتهای مهم در سرمایه گذاریهای آموزشی در تمامی جوامع صنعتی ، توسعه و گسترش آموزشهای فنی و حرفه ای است و این مهم نیز از سوی نهادهای ذی ربط بین‌المللی نظیر یونسکو ، یونیواک و بانک جهانی به منزله یک استراتژی مهم به کشورهای در حال توسعه توصیه می شود .از سوی دیگر ، عدم سرمایه گذاری کافی در آموزش فنی و حرفه ای به معنی غفلت و فنای سرمایه های انسانی تلقی می شود . باید توجه داشت که در شرایط کنونی یکی از مهم ترین ، راه اشتغال زایی اصولی و حل معضل بیکاری آموزش صحیح فنی و حرفه ای می باشد .غیر از بعد اقتصادی ، نقش آموزشهای فنی و حرفه ای در تغییرات اجتماعی و فرهنگی خصوصا در رشد و بهبود فرهنگ کار حائز اهمیت است .اصولا برنامه این نوع آموزش و ساختار عملیات اجرایی آن به عنوان کارگزار اصلاحات فعالیتهای شغلی و بهبود مهارتها در کار،می تواند در این راستا نقش اساسی را ایفاء نماید و مسئولین ذیربط می توانند با رفع محدودیتها و برنامه ریزی صحیح ازاین آموزشها به عنوان مهمترین عامل برای تربیت افراد کارآفرین ، کارآمد و دارای فرهنگ غنی از اخلاق و وجدان کاری استفاده شایسته به عمل آورند .در وزارت آموزش وپرورش، آموزش فنی و حرفه ای نیز نظیر سایر موسسات آموزشی رسمی و غیررسمی ، غیر از آموزش علم و مهارت مواردی از قبیل انضباط ، تقلید ،‌تعهد ،‌احساس مسئولیت ، وظیفه شناسی نیز جزء محتوای آموزشی به افراد آموخته می شود. از این رو این نظام آموزشی ازطریق تحول در فرهنگ جامعه می تواند در بالا بردن کارایی و بهره وری نقش موثری ایفا نماید.
نقش این آموزشها در تغییرات اجتماعی ، فرهنگی به دلایل مشروحه زیر بسیار مهم ارزیابی می گردد :کاهش سطح بیکاری ، میزان اعتبار بین الملی آموزش فنی و حرفه ای ، کاهش معضلات اجتماعی ، کمک در جلوگیری از مهاجرت بی رویه جوانان به شهرهای بزرگ ، کاهش تبعات منفی بیکاری ، بازسازی و نوسازی آموزشی ، توانمندسازی افراد برای زندگی بهتر ، افزایش سلامت وبهداشت روانی ، افزایش امید به زندگی ، توسعه عرصه زندگی ، کار و حرفه ، بهبود روابط اجتماعی و مناسبات انسانی ، انتقال ارزشها و هنجارهای اجتماعی ، جامعه پذیر نمودن افراد …
آموزشهای فنی و حرفه ای از کارکردها و قابلیت‌های اقتصادی ، اجتماعی فرهنگی مهمی برخوردار هستند و بر توسعه کشور مستقیما تاثیر می گذارند . پس شاخه آموزش فنی و حرفه ای در انجام وظایف خود باید پویایی خاصی داشته باشد تا بتواند به فراهم سازی بستر در زمینه لازم برای ارتباط و مواجهه با فرایند جهانی شدن بپردازد که این خود مستلزم توجه و همکاری همه جانبه ملی ، بین المللی و سرمایه گذاری مستمر است ( کریمی، ۱۳۸۷ ).
(۱۱-۲)تعاریف کارایی:همانند سایر مفاهیم مرتبط با علوم مدیریت، در ارتباط با کارایی نیز تعاریف متفاوتی از سوی صاحب نظران مختلف ارائه شده است :
صاحب نظران کارایی را نسبت بین داده ها و ستانده ها یا بروندادها به درون دادها می دادند( صراف اسماعیلی،۱۳۷۱،ص ۱).
توردال (۳۷۱ ۱)بیان می دارد که “کارای بکار بستن اعمالی است که برای انجام یک کار ضروری است نه بیشتر ونه کمتر"(ص۳۰).
صاحب نظران دیگری کارایی را"نسبت برداشته های تولیدی به نهاده های تولیدی یا نسبت محصول به هزینه ها یا عوامل تولیدی” می نامد(عزیززاده ،۱۳۷۳،ص۹۳).
هارینگتون و اولتون^[۴۱](۱۹۱۲)کارایی را انجام کار به بهترین وجه و طریق می داند.وی معتقد است “کارایی عبارست از انجام کار به بهترین طریق بوسیله فرد حائز شرایط در بهترین محل ودر مناسبترین وقت. کارایی یعنی شرایط آسودگی آور برای کارگران چه بطور فردی وچه بطور دسته جمعی ،نه فقط برای کارفرمایان بلکه برای شرکتها وبالاخره برای تمام کشور (ص۲۵) .
نیز درتعریفی از کارایی آن را"انجام کارها به نحوه شایسته یا مناسب"می نامند(پیتر دراکر^[۴۲]به نقل از پرینکرهوف ودسلر^[۴۳]،۱۳۷۷،ص۱).
ژوزف پروکوپینکو^[۴۴] (۱۹۸۷)نیز در کتاب خود تحت عنوان مدیریت بهروری می گوید کارایی تولید کالاهایی باکیفیت بالا ود رکوتاهترین زمان ممکن است.صاحب نظردیگری بیان می دارد :"کارایی بدین معنی است که حجم معین یاز محصول با کیفیت عالی در کمترین زمان وبا کمترین ضایعات بدست آید".(بوتی ،۱۳۷۱،ص۲۱).
باتوجه به تعاریف به تعاریف فوق می توان دریافت که مفهوم کارایی اشاره وتاکید به فعالیت یا فعالیتهایی دارد که کارآمد بوده وبا صرف حداقل مشخصی از داده ها، حداکثر ستانده ها ایجاد می گردد.
(۱۲-۲)کارآیی درمکاتب مدیریتی :
هدف مدیر فراهم آوردن حداکثر کارآیی برای کارگران و کارفرمایان است . این مطلبی بود که تیلور^[۴۵] در کتاب مدیریت علمی خود برآن تاکید نمود ه است. در نیمه دوم قرن نوزدهم به علت گسترش سازمانها ووسعت دامنه فعالیت آنها سازمانها و ادارات دولتی ، بازرگانی وصنعتی با مسائل ومشکلاتی روبرو گردیدند که رفع آنها نیاز به روش های جدیدی داشت. سازمانهای صنعتی وبازرگانی به منظور بالا بردن میزان بهره دهی وافزایش کارآیی،مدیران را بیش از پیش متوجه لزوم استفاده از تکنیکهای علمی مدیریت کردند،این امر زمینه مناسبی برای پیدایش مکتب مدیریت علمی درآغاز قرن بیستم بود(فیضی،۱۳۷۲).
در نتیجه آنچه سبب بروز مکتب مدیریت علمی شد ،بحث"کارآیی"و"اثربخشی"سازمانها بود. اصولا مدیریت علمی به منظور بالا بردن کارآیی سازمانها از طرف تیلور و دیگران مطرح شد. دقت در انتخاب کارگران ودادن آموزش کافی به آنان برای موفقیت در شغلشان و نیز پیشنهاد برای افزایش دستمزد کارگران برای ایجاد انگیزش در آنها از جمله مواردی بود که تیلور به جهت افزایش کارآیی پیشنهاد داد.
صاحب نظرمعرف دیگری بنام فایول^[۴۶] بعنوان یکی از مهمترین بنیانگذاران مکتب مدیریت اداری که اساس بحث خودرا برپایه سازمان رسمی قرار داده است ،درجهت رشد کارآیی،دقت سرعت وکاهش هزینه ها ،موادوکارکنان را در یک اداره کاملا بورکراتیک اصولی راپیشنهاد می کند. این اصول عبارتنداز:تقسیم کار ،اختیارات و مسئولیت،انضباط ،وحدت فرماندهی ،وحدت جهت، تبعییت منافع فردی از منافع سازمان ،حقوق ومزایای کارکنان،تمرکز،ساسله مراتب،ترتییب،برابری،ثبات شغلی کارکنان،ابتکار وروحیه گروهی (میچل^[۴۷]،۱۳۷۳).
بطورکلی نظریه های کلاسیک آنقدربه کارآیی توجه کردند که یکی ازانتقادهای وارد بر آنها این بود که به کارآیی بیشترازاثر بخشی توجه می کردند (فیضی ،۱۳۷۲).
شاید بتوان گفت مشهورترین نظریه پردازسازمانی کلاسیک،ماکس وبر^[۴۸]جامعه شناس آلمانی است.او دیوانسالاری را یکی از بهترین شیوه های سازماندهی کاردرسازمانها برای رسیدن به حداثر کارآیی می داند(فیضی ،۱۳۷۲).
باکندوکاش درسایر تئوریهای مدیریت وسازمان نیز،ردپای کارآیی به خوبی مشهود است.درهمین رابطه آمده است که"نگرش اقتصادی که ناشی ازنظریه سیستم هاست بدین معنی است که محیطهای گوناگون نیازمند روابط سازمانی متفاوتی ایت تاازاین طریق بیشترین کارآیی حاصل آید"( فیضی ،۱۳۷۲).
(۱۳-۲)کارآیی،اثربخشی وبهره وری:
ماندل درارائه تعریفی از بهره وری بیان می دارد :"بهره وری عبارتست ازکارآیی” (بیگلری،۱۳۷۵).