اصولاً پیامدهای منفی گردشگری برای محیط ، به سه بخش عمده شامل مصرف منابع ، رفتارهای ساکنان و گردشگران در قبال محیط و آلودگی دسته بندی می شوند .

- مصرف منابع طبیعی در صنعت گردشگری از قبیل آب و خاک منجر به تغییرات در اکولوژی منطقه و آسیب جدی به پوشش گیاهی و زندگی جانوری می شود .
- در مورد رفتار مردم در قبال محیط احتمال دارد درآمدهای ناشی از گردشگری ، باعث تشویق و وسوسه مردم محلی به کسب درآمد هر چه بیشتر از منمابع موجود یا نادیده گرفتن مقررات در بهره برداری از این منابع شود .
- آلودگی را می توان حداقل در چهار بخش آلودگی آب ،آلودگی هوا ، آلودگی صوتی و آلودگی چشم اندازها در نظر گرفت که صنعت گردشگری ممکن است پدیدآورنده انواع زیادی از این آلودگی ها باشد .
با این وصف گردشگری آثار مثبت و مفیدی نیز برای محیط دارد . یکی از این آثار حفظ منابع محیطی در برابر آسیبهای احتمالی ناشی از توسعه سایر فعالیتها مانند صنایع شیمیایی و معدنی است ؛ به عبارت دیگر گردشگری راهی برای محافظت از منابع محیطی و جلوگیری از توسعه صنایع آلاینده است که از آن به عنوان «صنعت بدون دود » یاد می شود . از طرفی احداث هتل ها،مهمان پذیرها،رستورانها،فضای سبز و تفریحگاها در مناطق مناسب ، می تواند نمای دیدنی و جذاب برای محیط پیرامون ایجاد کند .
۲-۴-۱۰-۲اثرات مثبت و منفی اقتصادی و اجتماعی - فرهنگی گردشگری
در دهه ۱۹۶۰ مطالعات اولیه بیشتر بر آثار مثبت اقتصادی گردشگری متمرکز بوده است ؛ اما در دهه۱۹۷۰ رویکرد منفی به توسعه گردشگری حاکم بود و محققان بیشتر بر آثار منفی این پدیده تاکید می کردند . در دهه های ۱۹۸۰ و۱۹۹۰ بر اساس انتقادات برخی صاحب نظران تاثیرات مثبت و منفی به طور متوازن مد نظر قرار گرفت .
از جمله مهم ترین آثار مثبت اقتصادی توسعه گردشگری می توان به اشتغال زایی ، ایجاد درآمد برای ساکنان محلی ، کاهش فقر، افزایش سرمایه گذاری و توسعه زیربناهای اقتصادی اشاره کرد .
از آثار منفی آن نیز این موارد قابل اشاره اند : ایجاد تورم در سطح محلی ، احتکار املاک ، افزایش قیمت ها و…نام برد.
۲-۴-۱۰-۳گردشگری و در آمد ملی
اقتصاد مبتنی بر کشاورزی سنتی به نیروی کار نسبتاً ساده و کم احتیاج دارد . برای گذر از این اقتصاد به اقتصاد مدرن ، هم به نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده و هم به سرمایه فراوان احتیاج است ؛ یعنی صنعتی شدن ، هم سرمایه بر است و هم تخصص بر .
اقتصاد مبتنی بر گردشگری در حالت بینابینی قرار دارد. گردشگری نیروی آموزش دیده لازم دارد ولی نه به اندازه تخصص های پیچیده در صنعت . همچنین در گردشگری نیاز به سرمایه نسبت به صنعت کمتر است . در حقیقت سودآوری در اقتصاد گردشگری نسبت به اقتصاد صنعتی( با توجه به اینکه هم به سرمایه و هم به تخصص کمتری نیاز دارد ) بالاتر است .(پاپلی یزدی ،۱۳۸۶ ،۷۶)
از طرفی امکانات لازم برای گردشگری در هر کشور به گونه ای خاص فراهم است .(الوانی،۱۳۷۳،۱۸۹) و کلیه جوامع می توانند از طریق گردشگری کسب در آمد کنند .
با بررسی آثار مستقیم گردشگری بر درآمد ملی می توان به این نتیجه رسید که مخارج گردشگران داخلی و خارجی منجر به افزایش درآمد ملی و اشتغال می گردد .
۲-۴-۱۰-۴گردشگری و اشتغال
گردشگری یک صنعت کاربر است . از آنجا که بسیاری از خدمات گردشگری را نمی توان با بهره گرفتن از فناوری ارائه کرد؛ اشتغال نیروی انسانی در این صنعت فراوان است . از این رو توسعه گردشگری در مکانهای مختلف زمینه های ایجاد اشتغال دائم و فصلی و نیمه وقت را برای نیروی انسانی با تخصص و آموزش متوسط فراهم می آورد و از نرخ بیکاری می کاهد . علاوه بر اشتغال های مستقیم در گردشگری زمینه فعالیت های دیگر که در ارتباط با گردشگری اند همچون کارهای ساختمانی ، تعمیرات ، کرایه دادن اتومبیل ، دست فروشی و نظیر اینها برای افراد بومی فراهم می گردد . هر چند این گونه فعالیت ها از نظر ثبات درآمد نامطمئن اند .( سلطانی، ۱۳۷۴،۱۰۹ ) ولی حداقل درآمدی برای خانوارها به شمار می روند .گردشگری به صورت یک بخش فعال اقتصادی می تواند موجب بالا رفتن سطح اشتغال نیز شود که در مجموع پنج نوع اشتغال نیروی انسانی در مورد آن قابل تفکیک است :

1. 1. اشتغال مربوط به زیر ساخت ها ،فرودگاه، جاده، امنیت، بهداشت

1. 1. اشتغال اولیه که عمدتاً شامل فعالیت هایی است که برای فراهم آوردن زمینه قبل از انجام سفر یا در حین مسافرت صورت می پذیرد ، فعالیت موسسات گردشگری و اطلاع رسانی حمل و نقل بین مبدأ و مقصد از این نوع است.

1. 1. اشتغال در تأمین نیازها که سهم عمده ای از اشتغال در فعالیت های گردشگری را شامل می شود و فعالیت هایی را در بر می گیرد که به طور مستقیم نیازهای روزمره گردشگر را تا زمانی که در مقصد است برطرف می سازد . این نوع اشتغال دامنه وسیعی از فعالیت ها را در زمینه حمل و نقل،هتل داری،رستورانها ، ارائه خدمات تفریحی و ورزشی در بر می گیرد .

1. 1. اشتغال نرم افزاری که ممکن است گردشگر به طور مستقیم با آنها سر و کار داشته باشد. مثل خدمات بیمه،خدمات بانکداری ، اینترنت …

1. 1. اشتغال غیر مستقیم که بیشتر با فعالیتهای تولیدی جنبی مرتبط است و همزمان با سرمایه گذاری در گردشگری فراهم می آید. ( زمانی ، ۱۳۷۳، ۳۶ )

توسعه گردشگری سبب بالا رفتن اشتغال در سایر بخش مانند کشاورزی به طور غیر مستقیم نیز می شود .
۲-۴-۱۰-۵گردشگری و توسعه
گردشگری به عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح ملی می تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی در قلمرو ملی باشد . گردشگری به خصوص در زمانی که سود فعالیتهای دیگر بخش های اقتصادی در حال کاهش باشد ، جایگزین م ناسبی برای آنها و راهبردی برای توسعه است . بر این مبنا دلیل اصلی توسعه گردشگری غلبه بر پایین بودن سطح درآمد و ارائه فرصتهای جدید شغلی و تحولات اجتماعی در جامعه محلی است (پاپلی یزدی به نقل از Opperman ،۸۲) . و می تواند امیدهایی را برای کاهش فقر به خصوص در نواحی ای که به نحوی دچار رکود اقتصادی شده اند فراهم آورد .
آثار گرددشگری در زمینه توسعه را آقای پاپلی یزدی به نقل از Greffe به شرح زیر بیان نموده اند :

1. 1. همانند هر فعالیت صادراتی ، منبع درآمد و اشتغال ایجاد می کند .

1. 1. زنجیره ای از کل فعالیتهای اقتصادی و خدماتی به وجود می آورد و به عنوان یک اهرم برای تعداد زیادی از فعالیت های اقتصادی عمل می کند .

1. 1. از چشم انداز های طبیعی بدون آنکه ماهیت آنها را تغییر دهد و یا مواد اولیه آنها را دستخوش تغییرات کند و یا آنها را به مناطق دیگر حمل و نقل کند بهره برداری می نماید .

1. 1. تقاضا را برای صنایع و هنرهای سنتی و فعالیتهایی که نیاز به نیروی کار بیشتری دارند ارتقاء می دهد .

1. 1. به همان اندازه که گردشگرانی را از خارج از فضای اقتصاد ملی جذب می کند ، جریانهای برون زای هزینه ها را به منطقه تزریق کرده ، ضریب تکاثری ( افزایش درآمد به ازای هر ریال تزریق شده در اقتصاد منطقه یا کشور ) را افزایش می هد.

۲-۴-۱۰-۶اثرات مثبت و منفی فرهنگی-اجتماعی گردشگری
در بعد اجتماعی - فرهنگی از جمله آثار منفی ، صاحب نظران به تجاری شدن یا کالایی شدن فرهنگ جامعه میزبان ، اثر القایی ( الگو شدن فرهنگ گردشگران برای جامعه میزبان) ، عرضه محصولات با کیفیت پایین توسط ساکنان محلی ، افزایش جرم و جنایت و فحشا و شیوع برخی بیماریهای مسری اشاره نموده اند . اما با وجود چنین انتقاداتی ، مطالعه دیدگاه های ساکنان ، نشان دهنده برخی منافع و آثار مثبت اجتماعی - فرهنگی توسعه این صنعت بر جوامع میزبان است .که از آن جمله اند : معرفی فرهنگ جامعه میزبان به سایر جوامع ، تقویت حس همبستگی ، تبادل ایده ها و افزایش آگاهی درباره فرهنگ محلی ، افزایش تقاضا برای محصولات بومی و در نتیجه افزایش تولید و رونق صنایع محلی ( توان یابی یا تقویت فرهنگی )،افزایش غرور ملی و فرهنگی ،احیای هنر ها و سنت های بومی ، بهبود کیفیت زندگی و خدمات عمومی ، افزایش امکانات تفریحی و سرگرمی.
راجر داس ویل آثار فرهنگی – اجتماعی جهانگردی را از سه زاویه قابل بررسی می داند:

1. 1. آثار فرهنگی – اجتماعی بر مقصد : مقصد تا چه حد توانایی جذب تعداد معینی جهانگرد را داراست؟

1. 1. آثار فرهنگی – اجتماعی جهانگردی بر سبک زندگی : اثری که دیدار کنندگان بر ارزش ها و سبک زندگی مردم محل می گذارند .

1. 1. آثار فرهنگی – اجتماعی جهانگردی بر هنرها : نفوذ و اثر دیدار کنندگان بر هنرهایی نظیر نقاشی ، مجسمه سازی ، تئاتر ، معماری ، صنایع دستی و غیره .

این سه اثر ،پیامدهای مثبت زیر را دارند :
- تعداد دیدار کنندگان باعث رونق اقتصاد محلی می شود .
- جهانگردی تماس و ارتباط بیشتری با دنیای بیرون ایجاد می کند .
- جهانگردی مخاطبان و شیفتگان جدیدی برای هنرهای محلی ایجاد می کند .
این آثار ممکن است در جهت منفی نیز عمل کنند :
- ممکن است مردم محلی تمایلی به تقسیم آثار دلپذیر محیط شان با تعداد زیادی از دیدارکنندگان نداشته باشند.
- ممکن است مقاومت هایی در برابرتغییر در ارزش ها و سبک زندگی صورت گیرد .
- ممکن است مخالفت هایی با اثر نیروهای این بازار بر هنرهای سنتی و معاصر صورت پذیرد .

استراتژی های مدیریت ریسک اعتبار مالی مقیاس هایی هستند که توسط بانک ها برای اجتناب یا کاهش تأثیر معکوس ریسک اعتبار مالی به کاربرده می شوند.چارچوب مدیریت ریسک اعتبار مالی دقیق برای بانک ها حیاتی است به گونه ای که بقای ضمانت سوددهی را افزایش دهد.

طبق بررسی لیندرگرن(۱۹۸۷)،اصول مهم در فرایند مدیریت ریسک اعتبار مالی مانند زیر مرتب شده اند:تأسیس یک ساختار واضح ،تخصیص مسئولیت، فرآیندهایی که باید اولویت بندی و منظم شوند،مسئولیت هایی که باید به طور واضح مکاتبه شوند ومسئولیت پذیری مالی تعیین شوند . این استراتژی ها برای مصونیت ریسک اعتبار مالی راشامل می شوند ولی محدود به اینها نیست.
۱-اوراق بهادار مشتقه ی اعتبار مالی:
این بانک ها را با یک روشی مجهز می کند که دیگر نیازندارند که موجودی اوراق بهادار وامی را تطبیق دهند.اوراق بهادار مشتقه ی اعتبار مالی بانک ها را با یک منبع جدیدی از بهای درآمد مجهز می کنندو به بانک ها فرصتی را ارائه می دهند تا سرمایه ی منظم را کاهش دهند(شائو و یاگر،۲۰۰۷).
عمده ترین نوع اوراق بهادار مشتقه اعتبار مالی معاوضه ی پیش فرض اعتباری است که به وسیله ی آن یک فروشنده می خواهد که یک ریسک اعتباری وام را به حمایت خریدار تغییر دهد.
فرانک پارنوی ودیوید اسکیل در دوره های مالی در هفدهم جولای ۲۰۰۶ گفته اند که اوراق بهادار
مشتقهی اعتبار مالی بانک ها را برای وام دهی بیشتر از آنچه که آنها درمیزان های کمتربرای وام گیرندگان پرخطرتر تشویق می کنند.ابداعات جدید در بازارهای اوراق بهادار مشتقه ی اعتباری توانایی وام دهندگان را برای انتقال ضرر و زیان اعتبار مالی برای نهادهای دیگر با حفظ روابط با وام گیرندگان را افزایش داده اند.(مارش، ۲۰۰۸).
۲-دارایی های تبدیل به اوراق بهادارشده ی اعتباری:
این انتقال یک اعتبار مالی به یک عامل یا شرکت بیمه است و این بانک را از کنترل وام گیرنده و ترس از تأثیر مضر دارایی های طبقه بندی شده برطرف می کند.این روش فعالیت وام دهی بانک هارا تضمین
میکند. رواج در حال رشد دارایی های تبدیل به اوراق بهادارشده ریسک اعتباری را می تواند حقیقتاً کاهش دهند که بانک ها معمولاً ابزار دارایی های تبدیل به اوراق بهادار شده رابرای گوناگون کردن خطرهای ضرر وزیان اعتبار مالی متمرکز میکنند و برای کاوش یک منبع متناوب از یافته هایی با تشخیص معاملات ارزی منظم و پیشرفت های نقدینگی زمان فروش معاملات دارایی های تبدیل به اوراق بهادار شده استفاده کرده اند (میچالاک و آهدی،۲۰۰۹).
یک تعهد وام نقدی تضمین شده نوعی دارایی تبدیل به اوراق بهادار شده است که در آن دارایی ها(وام های بانکی)از یک صفحه تعادل بانکی جدا شده و درون اوراق بهادار قابل فروش ،بسته بندی (مجوز داده)شده اند که سرمایه گذاران از طریق یک ابزار هدف خاص به فروش می رسند(مارش، ۲۰۰۸).
۳-پذیرش توافق باسل:
توافق باسل،اصول و مقررات بین المللی هستند که عملیات بانی را برای تضمین صحت و ثبات راهنمایی می کنند.این توافق در سال ۱۹۸۸ در سوئیس معرفی شده است.پذیرش این توافق به این معنی است که قادر به شناسایی،تولید،ردیابی و گزارش داده های مربوط به ریسک به یک روش منسجم با رسایی و شفافیت است و فرصتی را برای افزایش روندهای مدیریت ریسک بانک ها ایجاد می کند.توافق جدید سرمایه گذاری باسل به طور واضح مسئولیت(تعهد)را روی بانک ها قرار می دهد تا روش های مدیریت ریسک اعتباری درونی دقیق را با ارزیابی ملزومات کفایت سرمایه شان قبول کنند(چان و پان ،۲۰۱۲).
۴-پذیرش سیاست دقیق وام دهی داخلی:
سیاست وام دهی بانک ها را در وام های پرداختنی به مشتریان هدایت می کنند.تبعیت صریح سیاست وام دهی تا حدودی ارزانترین و ساده ترین روش مدیریت ریسک اعتبار مالی است.
سیاست وام دهی باید هم راستای استراتژی کلی بانکی باشد و عوامل مورد توجه برای طراحی یک سیاست وام دهی باید شامل سیاست اعتباری موجود ،هنجارهای صنعتی،شرایط عمومی اقتصادی آن کشور و شرایط متداول اقتصادی باشد(کیستین جی، ۲۰۱۰).
۵-مؤسسه اعتبار مالی:
مؤسسه ای است که اطلاعات را جمع آوری می کند واین اطلاعات را به بانک ها با توجه به پرونده های وام دهی از یک وام گیرنده می فروشد. این مؤسسه امتیاز اعتباری را به نام امتیاز آماری به وام گیرنده پاداش می دهد که برای بانک ها تصمیم وام دهی آنی آسانتر می شود.
نمونه ی بارز مؤسسه ی اعتباری ،سیستم مدیریت ریسک اعتبار مالی از بانک مرکزی نیجریه است.
ریسک اعتبار مالی یک تهدید جدی برای عملکرد بانک هاست؛بنابراین محققان زیادی ،تأثیر ریسک اعتبار مالی روی بانک ها در ابعاد مختلف را بررسی کرده اند.
۲-۲-۱-۳۵-معرفی بانک ملت و مدیریت شعب بانک ملت استان سمنان
۱-تاریخچه بانک ملت :بانک ملت به موجب ماده ۱۷ لایحه قانونی اداره امور بانک ها مصوب مهر ماه ۱۳۵۸ شورای انقلاب اسلامی و به استناد مصوبه مورخ ۲۹ آذر ماه سال مذکور از ادغام ۱۰ بانک با سرمایه اولیه ۵/ ۳۳ میلیارد ریال تشکیل گردیده است.
سرمایه بانک به موجب ماده ۶ اساسنامه از۵/ ۳۳ میلیارد ریال سرمایه اولیه به ۱۳ هزار و۱۰۰ میلیارد ریال افزایش یافته که ۵/ ۵۷۱ میلیارد ریال از محل تجدید ارزیابی دارایی ها ی ثابت در سال ۷۱،مبلغ ۶۳۴ میلیارد ریال به موجب صورت جلسه مجمع عمومی فوق العاده شماره ۳۹۶ مورخ ۲۰ /۱۲/ ۱۳۷۹ مجمع عمومی بانک ها از محل اوراق مشارکت ویژه موضوع ((ماده ۹۳ قانون برنامه سوم توسعه))، مبلغ ۲۴۴ /۱ میلیارد ریال مطابق صورت جلسه مجمع عمومی فوق العاده شماره ۴۷۰ مورخ ۲۲ /۱۲/ ۱۳۸۳ از محل اندوخته تسعیر ارز و مبلغ ۱۰ هزار و ۶۳۷ میلیارد ریال به موجب ماده ۶۲ قانون برنامه سوم توسعه از محل تجدیدارزیابی دارایی های ثابت درسال۸۳ می باشد. به استنادمجمع عمومی فوق العاده بانک ها ۱۷ /۰۱/ ۸۷ و نامه دفتر حقوقی بانک به شماره ۳۰۴۴۶ مورخ ۱۲/۰۹/ ۸۷ و تصویب نامه هیات محترم وزیران به شماره ۶۸۹۸۵/ ت مورخ ۰۲ /۰۵/ ۸۶ نوع شخصیت حقوقی بانک ملت به سهامی عام تبدیل شد و به عنوان اولین بانک دولتی و چهارصد و چهل و هشتمین شرکت پذیرفته شده در تاریخ ۲۲ بهمن سال ۸۷ در تابلوی اصلی بازار اول بورس اوراق بهادار تهران در بخش بانک ها،موسسات اعتباری و سایر نهادها ی پولی درج و در ۳۰ بهمن سال ۸۷ معادل ۵ درصد سهام آن جهت کشف قیمت در بورس عرضه شد.
تاکنون ۸۰ درصد سهام این بانک در قالب رد دیون، سهام عدالت، سهام ترجیحی و عرضه بلوکی واگذار گردیده ، بانک ملت، نخستین بانک دولتی است که براساس قانون اصل ۴۴ واگذار شده است.
شکل-۲-۱- تاریخچه بانک ملت
واگذاری سهام بانک ها به عنوان بخشی اساسی از اجرای برنامه های اصل ۴۴ و انقلابی اقتصادی در ایران مطرح است،که در این راستا سهام بانک ها به بخش خصوصی واگذار گردید.وشفاف سازی کامل اطلاعات بانک ملت سبب شد تا این بانک به عنوان نخستین بانک دولتی سهام خود را در بورس واگذار کند.عملکرد بانک ملت در یکسال گذشته نشان می دهد که مسئله خصوصی سازی اثرات قابل توجهی بر کارکرد بانک ملت داشته است،به نحوی که در این مدت نسبت به سال گذشته منابع بانک بیش از ۲۳ درصد و منابع ارزی بیش از ۷۸ درصد افزایش یافته است.
در جریان خصوصی سازی شرایط بانک بهبود یافته و این بهبود سبب افزایش در آمد برای سازمان و در نهایت سهامداران شده است. بانک ملت در حال حاضر با سرمایه ۳۳۱۰۰ میلیارد ریال یکی از بزرگ ترین بانک‌های کشور است که درچارچوب دولت جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند.
۲-شبکه بین المللی بانک:
بانک ملت در حال حاضر دارای ۴ شعبه در کشورهای ترکیه(استانبول،ازمیر،آنکارا)و کره جنوبی(سئول)و نیز دو بانک تابع((ملت بانک)) در جمهوری ارمنستان و ((بانک بین المللی پرشیا لندن))
می باشد،مضافااینکه ۳۰/۲۶ درصد از سهام بانک تجارتی ایران و اروپا واقع در شهر هامبورگ متعلق به بانک ملت است.
۳-چشم‌انداز ، اهداف و ماموریت های بانک ملت:
معمولاً چشم انداز، اهداف و ماموریتها دورنمای آرمانی سازمان را مشخص می کند و در پاسخ به این سئوال که « جایگاه آینده سازمان کجاست» بیان می گردد که شروع استراتژی با چشم انداز است چشم انداز هنر دیدن نادیدنی هاست و به آینده نظر دارد و آینده مال کسی است که آن را ساخته است. بعضی از سازمانها اول وضع موجود را نگاه میکنند بعد آینده را طراحی می کنند و سپس به تحلیل شکافهای موجود میپردازند. آنها اصالت را به وضع موجود داده و تاثیر گذشته بر آینده را تحلیل میکنند. اما سازمانهای دیگر هستند که اول وضع آینده را طراحی می کنند و بعد وضع فعلی را بررسی می کنند و سپس تحلیل شکاف می کنند اینگونه سازمانها اصالت را به وضع آینده می دهند که به دنبال آن وضع موجود را عوض می کنند که به آن تغییر تحول آفرین گفته می شود . حیطه بحث مدیریت استراتژی رهبری تحول آفرین است و چشم انداز دیدگاهی است که نسبت به آینده سازمان وجود دارد .
در راستای رسیدن به چشم انداز ۴ پارامتر مهم مطرح است :

1. 1. ایجاد چشم انداز.

1. 1. تبیین چشم انداز.

1. 1. الگو سازی چشم انداز .

1. 1. ضمانت اجرا و ایجاد تعهد نسبت به چشم انداز .

با عنایت به موارد مطرح شده فوق مهمترین اهداف ، ماموریتها و چشم انداز بانک ملت بشرح ذیل می باشد :
اجرای طرح بزرگ بانکداری جامع شامل ۴ بخش :
بانکداری اختصاصی.
– بانکداری تجاری .
– بانکداری شرکتی .
- بانکداری شخصی .
با مطالعات بسیار گسترده و راهبردی با الگو برداری از بانک HSPC لندن .
تهیه و تدوین نظام ارزیابی برنامه عملیاتی با الگو گیری از یک سیستم جامع ارزیابی عملکرد تحت مدل کارت امتیازی متوازن یا BSC که براساس این سیستم ۴ محور مالی، مشتری ، فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری کارکنان مورد بررسی قرار می گیرد. برنامه عملیاتی بانک شامل ۸ هدف استراتژیک و ۳۲ شاخص تحقق اهداف عالیه بانک را بر عهده دارد.استقلال مالی، مدیریتی شعب بانک ملت در کل کشور بنحویکه هر شعبه بطور مستقل هزینه و درآمد خود را مدیریت نماید.
- ارائه خدمات مطلوب تجاری در بازار پول.
- ایجاد ارزش‌های منحصر‌به‌فرد برای مشتریان.
- ارائه خدمات موثر به جامعه.
- تسهیل فعالیت‌های اقتصادی اعم از تجاری، صنعتی و کشاورزی.
- توسعه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات.
- مدیریت روابط مشتریان.
- بهبود کیفیت خدمات.

۶- طراحی کنترل کننده استاتیکی مقاوم خروجی برای نیل به تعقیب فازی برای سیستمهای غیرخطی دارای تأخیر زمانی توصیف شده با مدل تاکاگی- سوگنو T-S

۶-۱- مقدمه
برای سیستم های تحت کنترل پایداری یکی از مهمترین ویژگی ها و اساسی ترین نیازمندی ها میباشد. در عمل به دلیل انتقال اطلاعات، محاسبه متغیر ها و غیره، تأخیر های زمانی در سیستم های واقعی وجود دارند. علاوه بر تأخیر زمانی، نامعینی هایی نیز در نتیجه استفاده از مدل تقریبی سیستم برای سادگی، نداشتن اطلاع دقیق از ویژگی های سیستم، فرسودگی اجزا سیستم و غیره ، بطور طبیعی در سیستم ها وجود دارند. بنابراین هم تأخیر زمانی و هم نامعینی باید در مدل سیستم مد نظر قرار گیرند. تأخیر های زمانی و نامعینی ها باعث افزایش تعداد مقادیر ویژه شده و یا ممکن است تغییراتی در آنها ایجاد کند و بنابراین موجب ناپایداری سیستم گردند. در سیستم های مهندسی اینکه سیستم های کنترل به گونه ای طراحی شوند که پایداری در مواجه با انواع مختلف تأخیر زمانی و نامعینی ها حفظ شود از اهمیت بالایی برخوردار است. این ویژگی با عنوان پایداری مقاوم شناخته میشود.
در حقیقت کنترل مقاوم شاخه ای از تئوری کنترل است که بطور صریح به نامعینی های موجود در روند طراحی کنترل کننده میپردازد. روش های کنترل مقاوم به گونه ای طراحی میشوند که در حضور پارامتر های نامعین و اغتشاشات موجود در برخی اجزا به درستی کار کنند. هدف روش های مقاوم حصول عملکردی مقاوم و حفظ پایداری در حضور خطاهای محدود مدل سازی میباشد.
در تضاد با کنترل تطبیقی، کنترل مقاوم استاتیک میباشد. به این معنا که به جای تطبیق با تغییرات، کنترل کننده به گونه ای طراحی شده است که با فرض ناشناخته بودن ولی محدود بودن متغیر های معینی کار کند. به زبان عامیانه یک کنترل کننده طراحی شده برای مجموعه خاصی از پارامتر ها، مقاوم گفته میشود چنانچه بخوبی تحت مجموعه ای متفاوت از فرضیات عمل نماید. فیدبک با بهره بالا یک مثال از روش های کنترل مقاوم میباشد، با بهره به اندازه کافی بالا تأثیر تغییرات پارامتر ها ناچیز میشود.
در این فصل به ارائه روشی برای حل مسئله کنترل تعقیب فازی  از طریق انتخاب یک کنترل کننده با ساختار فیدبک استاتیک خروجی میپردازیم. روش ارائه شده در عین حال مقاوم نیز میباشد چراکه اقدام به در نظر گرفتن نامعینی هایی در مدل T-S سیستم مینماییم. در این فصل یک روش مبتنی بر LMI-LME جهت طراحی قوانین کنترل تعقیب فازی  برای کنترل کننده فیدبک استاتیک خروجی دنبال شده است.
۶-۲- طراحی کنترل کننده
یک سیستم غیرخطی دارای تأخیر زمانی و نامعینی را که میتوان توسط مدل فازی T-S زیر توصیف نمود در نظر میگیریم:

• • قانون شماره i سیستم:

اگر  و …  باشند. آنگاه:
(۶-۱)
که در رابطه فوق  مجموعه فازی بوده و  تعداد قوانین مدل میباشد. همچنین  بردار حالت،  ورودی کنترلی،  خروجی اندازه گیری شده،  ،  ،  و  ماتریس های حقیقی با ابعاد مناسب بوده و  و…  متغیر های مفروض شناخته شده میباشند. همچنین  اغتشاش خارجی کران دار بوده و  نویز اندازه گیری کران دار است. همچنین  یک تأخیر زمانی متغیر با زمان نامشخص در سیستم میباشد که شروط  و  را برآورده میکند.  نیز برداری است که شرایط اولیه را مشخص میکند و در نهایت  ماتریس هایی از کمیت های نامعین هستند که شرط حد بالایی  را ارضا میکنند.
با بهره گرفتن از فرایند غیرفازی سازی، سیستم فازی کلی را میتوان به فرم زیر نوشت:
(۶-۲)
که در آن داریم:

میزان تعلق نسبی  را به  مشخص میکند.
اکنون یک مدل مرجع را بصورت زیر در نظر میگیریم:
(۶-۳)
که در آن  بردار حالت مرجع بوده،  یک ماتریس پایدار مجانبی را مشخص میکند و  بردار خروجی میباشد و همچنین  ورودی مرجع کران دار میباشد. فرض بر اینست که  برای تمامی زمان های  یک خط سیر مطلوب برای  را به نمایش میگذارد.
و عملکرد تعقیب  مربوط به خطای تعقیب  بصورت زیر خواهد بود:
(۶-۴)
که در آن  زمان پایان کنترل است،  یک ماتریس وزن دهی نیمه معین مثبت مشخص میباشد و  برای تمامی اغتشاشات خارجی  ، نویز اندازه گیری  و سیگنال مرجع  و همچنین  سطح تضعیف تعیین شده میباشد. مفهوم فیزیکی رابطه (۶-۴) آنست که تأثیر هر  بر روی خطای تعقیب  بایستی تا میزانی کمتر از سطح مطلوب  تضعیف گردد.
به منظور حصول چنین عملکردی اقدام به تعریف کنترل کننده فیدبک استاتیک خروجی زیر مینماییم:

• • قانون کنترل شماره j:

اگر  و …  ، آنگاه:
(۶-۵)
اکنون چنانچه ما قانون کنترلی (۶-۵) را به سیستم (۶-۲) اعمال کنیم سیستم حلقه بسته زیر بدست می آید. برای سادگی از  به جای  استفاده میکنیم.
(۶-۶)
که در آن داریم:

• • تعریف ۶-۱

سیستم فازی T-S (6-2) دارای تأخیر زمانی متغیر با زمان نامعلوم  ، مدل مرجع (۶-۳) و عملکرد تعقیب  (۶-۴) را در نظر بگیرید. قانون کنترلی (۶-۵) یک قانون کنترلی فیدبک استاتیک خروجی مقاوم برای نیل به تعقیب فازی  میباشد، چنانچه (۶-۲) را پایدار سازد و (۶-۴) را برآورده نماید.

• • اصل ۶-۱

قانون کنترلی (۶-۵) یک قانون کنترلی استاتیک خروجی مقاوم برای نیل به تعقیب فازی  میباشد چنانچه ماتریس های معین مثبت مشترک  و  وجود داشته باشد بطوریکه نامعادلات ماتریسی زیر:
(۶-۷)

به ازای  و برای هر تحقق قابل قبول از ماتریس های عدم قطعیت  برقرار باشند.

• • اثبات

موکد توصیه نمود؛ چرا که تحقق توسعه صادرات و به تبع آن توسعه صنعتی منوط به فراهم آمدن مجموعه شرایطی است که ممکن است اغلب کشورها فاقد تمام و یا تعدادی از آنها باشند. عزم وتعهد دولت در فراهم کردن زمینه های تشویقی و حمایتی از صنایع و صادرات کالاهای صنعتی، اجرای همه جانبه این راهبرد ( در عوض برخورد اتفاقی و جزئی ) که در گیرنده سیاست های سازگار در مورد بازار و صادرات و واردات باشد، ثبات سیاسی که اجرای این سیاستها را بطور مستمر و در طول زمان نسبتاً طولانی تعیین نماید، وجود نیروی انسانی ماهر لازم، نیروی کارآفرینی، پایه صنعتی مناسب، زیربناهای کافی، دستمزدهای قابل تحمل، دسترسی به سرمایه، مقیاس مطلوب بازار و برخورداری از توانایی جذب و توسعه تکنولوژی از جمله عوامل و شرایط مزبور میتوان نام برد، و بالاخره در مورد ایران نیز بمانند دیگر کشورهای در حال توسعه نمی توان مدعی شد که این راهبرد، امکان تحقق توسعه اقتصادی را فراهم خواهد کرد. بلکه، با توجه به شرایط داخلی و خارجی، چه از ناحیه نیازهای ارزی و وابستگی کشور به درآمدهای ارزی و دیگر مشکلات مربوط به صادرات کالاهای اولیه، و چه از جهت برتری های نسبی موجود در اقتصاد کشور، راهبرد توسعه صادرات نیز یکی از راهبردهائی است که همزمان با دیگر راهبردها برای تحقق توسعه اقتصادی تعقیب آن ضروری است. طبیعی است که در این بخش از کار، بایستی زمینه ها وبخشهای مناسب برای موفقیت این راهبرد را گزینش نمود، که در این ارتباط توجه به برتریهای نسبی برای حضور در صحنه تجارت جهانی اهمیت وافر دارد.

۲-۵) صادرات در ایران
صادرات کالا ، در کشور ما همواره با مسائل و مشکلاتی مواجه بوده است. اگر از عوامل بین المللی ، ضعف دولت ها و ناتوانی دستگاه های اجرائی صرف نظر کنیم . مهمترین عوامل عدم تحرک صادرات کالاهای غیر نفتی را می توان در وجود قوانین دست و پاگیر ، عدم شناخت صادرکنندگان از رویه های صادرات و فقدان فرهنگ صادراتی در کشور نام برد. اگر به این عوامل ، نداشتن سیاست مشخص صادراتی و فقدان استراتژی فعال و معین را نیز اضافه کنیم ، وضعیت و مختصات و مشخصات صادرات غیر نفتی بیشتر جلوه گر خواهد شد. کسب درآمد ارزی یکی از مهمترین ابزارهای رشد و توسعه اقتصادی است. این امر که از فروش تولیدات یا خدمات به کشورهای دیگر حاصل می شود می تواند در برقراری موازنه تجاری و ایجاد تعادل اقتصادی کمک شایانی بنماید.

تنوع کالاهای صادراتی ایران
کالاهای صادراتی ایران را می توان به چهار گروه دسته بندی کرد :
کالاهای سنتی و صنایع دستی
فرش دستی مهمترین رقم صادرات این گروه را تشکیل می دهد و بلکه مهمترین رقم کل صادرات غیرنفتی است . گلیم و انواع صنایع دستی نیز بخش دیگری از این گروه است.
کالاهای کشاورزی و دامی
در این گروه می توان به میوه های تازه و خشک ، خاویار ، پنبه ، میگو ، سبزیجات ، پسته ، کشمش ، مغز بادام ، ماهی ، پوست و چرم و کرک ، روده ، کراست ، کتیرا ، زیره ، خرما و زعفران اشاره نمود.
کالاهای معدنی و مصالح ساختمانی
در این گروه مهمترین کالاهای صادراتی عبارتند از سنگ آهن ، سنگ مس ، سنگ روی ، کرومیت ، استرنسیوم ، مولیبدن ، سرامیک ، خاک سرخ ، سنگ گچ ، سنگ مرمر ، نمک طعام و اخیرا آجر تزئینی و شن و ماسه.
کالاهای صنعتی
انواع ملبوس ، تریکو ، کفش ، گوگرد ، لوازم خانگی ، وسایل نقلیه ، پودر لباسشویی و …. از این گروه هستند.

مراحل انجام صادرات
انجام صادرات و فروش کالا در بازارهای خارجی از ظرایف و حساسیت های خاصی برخوردار است ، که عدم توجه به آنها ممکن است سرمایه گذاری های انسانی و مالی را در این خصوص به هدر دهد. صادرات مانند هر کار تجاری دیگر نیازمند آینده نگری ، برنامه ریزی ، آشنایی با روش های علمی ، تحرک لازم و جلب اعتماد خریداران خارجی است. مراحل صدور کالا را می توان به شرح زیر فهرست نمود :
بازاریابی
بازاریابی اولین و مهمترین قدم در انجام صادرات است. شناخت بازارهای خارجی و راه های نفوذ به آن حساسترین مرحله در فروش کالا به خریداران خارجی است. صادرکننده در بدو امر ، نیازمند داشتن اطلاعات از کیفیت کالا ، قیمت و میزان مصرف در بالا خریدار است. دستیابی به این اطلاعات از طریق مذاکره با خریداران ، استفاده از اطلاعات و آمارهای رسمی ، شرکت در نمایشگاه های بین المللی ، مراجعه به سوابق قبلی معاملات ، تماس بارایزن های بازرگانی سفارتخانه ها و اتاق های بازرگانی و همچنین استعلام از موسسات بین المللی و مراکزی که در این موارد خدمات لازم را ارائه می دهند امکان پذیر است. در برخی مواقع خریداران خارجی خود راسا اقدام به برقراری ارتباط و تماس می نمایند که در آن صورت فروشنده امکان بهتری برای گرفتن اطلاعات دارد.
صادرکننده همچنین باید کالاهای رقیب و کیفیت و تنوع و قیمت های آنها را که در بازار مورد نظر وجود دارد ، شناسائی کرده و اطلاعات لازم را در خصوص آنها بدست آورد. این بررسی به او امکان خواهد داد تا به میزان موفقیت یا عدم موفقیت خود پی برده در صورت لزوم تمهیدات لازم را برای یک فروش موفق بدست آورد. نکته مهم دیگری که حائز اهمیت می باشد ، تبلیغات است. امروزه نقش تبلیغات در بازاریابی و فروش بر کسی پوشیده نیست . برای معرفی کالا و ایجاد بازار فروش برای آن الزاما باید از روش های تبلیغاتی بهره گرفت. این روش ها باید متناسب با اخلاقیات و فرهنگ مصرف و جامعه ای که کالا در آن به فروش خواهد رفت باشد. تا مقاومت و بازتاب های منفی ایجاد ننماید.
کسب مجوز صدور
پس از بازاریابی و مذاکره با خریدار یا خریداران خارجی و مشخص شدن قیمت و شرایط تحویل و سایر موارد در صورتی که صدور کالا نیاز به اخذ مجوز از وزارتخانه ها یا سازمانی داشته باشد ،‌صادرکننده باید این مجوزها را کسب نماید. البته در حال حاضر صدور اغلب کالاها نیاز به مجوز داخلی خللی وارد نماید و یا به دلایلی صادرات آنها مقررات ویژه ای را طلب کند. وزارتخانه های صنعتی یا کشاورزی و یا بازرگانی مجوزهای موردی صادر می کنند.
تعیین قیمت صادراتی
به موجب قانون صادرات و واردات کمیسیون ۵ نفره ای موسوم به کمیسیون نرخ گذاری مرکب از نمایندگان وزارت بازرگانی ، مرکز توسعه صادرات ،‌ وزارت صنایع ،‌گمرک ایران و بانک مرکزی مسئولیت تعیین قیمت کالاهای صادراتی را به عهده دارد. بنابراین صادرکننده جهت اطلاع از قیمت کالاهای صادراتی خود باید به کمیسیون مراجعه کند. درصورتی که برای کالای وی قبلا نرخی تعیین شده از آن مطلع شود و در غیر این صورت با ارائه اطلاعات لازم درخواست قیمت صادراتی نماید. این اطلاعات باید حاوی نکات زیر باشد:
- ریز قیمت تمام شده ارزی و ریالی
- قیمت عمده فروشی داخلی
- قیمت کالای مشابه خارجی در بازار بین المللی
- مکاتبات و اطلاعات مبادله شده با خریدار ( در صورت نیاز )
- قیمت پیشنهادی صادراتی
- سایر اطلاعات درخواستی بر حسب مورد
پس از تعیین قیمت صادراتی توسط کمیسیون نرخ گذاری ،‌ صادرکننده ملزم است که معادل قیمت های تعیین شده ،‌در صورتی که کالا پیمان یا تعهد ارزی داشته باشد ،‌ ارز به بانک مرکزی معرفی نماید. این قیمت همچنین مبنای ارزیابی گمرکی صادراتی و ارزشیابی کالا قرار می گیرد.
صدور پروفرما :
‌در صورتی که خریدار ،‌انجام معامله را از طریق گشایش اعتبارات اسنادی انجام دهد و یا صدور پروفرما را درخواست نماید ،‌ صادرکننده باید پروفرما با مشخصات و اطلاعات لازم و توافق های انجام شده با خریدار صادر نماید. معمولا پروفرما حاوی اطلاعات و موارد زیر است:
- نام فروشنده و نشانی و تلفن و تلکس و فاکس وی
- نام خریدار و نشانی او
- شماره و تاریخ صدور و پروفرما
- نام و مشخصات فنی کالا
- مقدار
- ارزش واحد – ارزش کل
- شرایط پرداخت
- شرایط حمل و تحویل
- مدت اعتبار قیمت پروفرما
- سایر شرایط …
از آنجایی که عمده صادرات ما به صورت امانی انجام می پذیرد و کمتر از روش اعتبارات اسنادی استفاده می شود ،‌اغلب ،‌ صادرکننده ی کالای صادراتی را به کشور خریدار حمل و معامله را در شرایط نقدی یا پرداخت مدت دار در همان محل انجام می دهد.
تهیه و تدارک و بسته بندی :
در این مرحله صادرکننده باید کالا را تهیه و یا زمان بندی تهیه آن را با توجه به شرایط معامله آماده نماید. صادرکننده کالا را باید مطابق شرایط و ویژگی های خواسته شده توسط خریدار که مورد توافق قرار گرفته تهیه و برای آن بسته بندی مناسب تهیه نماید. بسته بندی باید متناسب با نوع کالا ، نوع حمل و شرایط عرضه به بازار مصرف باشد. تا ضمن جلوگیری از ایجاد خسارت و ضایعات هنگام حمل و نقل ، جاذبه لازم را در خریدار به وجود آورد.
دریافت گواهی بازرسی کالا
این گواهی که معمولا مورد درخواست خریدار کالا است باید به نحوی که مورد نظر خریدار است و در قرارداد قید گریده توسط موسسه مورد توافق اخذ گردد. در مواقعی که صادرات امانی است ،‌ خریدار در محل کالا را رویت و آنگاه معاله را انجام می دهد.
صدور فاکتور و اخذ گواهی مبدا
صادرکننده در این مرحله باید فاکتور فروش کالای خود را مطابق شرایط پروفرما صادر و به تایید اتاق بازرگانی و صنایع و معادن برساند. همچنین به درخواست صادرکننده ،‌ اتاق بازرگانی گواهی مبدا کالا را صادر خواهد نمود.
سپردن پیمان یا تعهد ارزی
اگر صدور کالای مورد نظر موکول به سپردن پیمان ارزی باشد ،‌ صادرکننده با ارائه مدارک لازم از جمله قیمت مصوب کمیسیون نرخ گذاری باید پیمان ارزی به بانک ( اداره تهاتر و امور صادراتی ) بسپارد. در حال حاضر که شرایط صدور سهل تر شده است ،‌ به جای پیمان ارزی ،‌ صادرکننده یک ورقه ارزی از بانک ها دریافت و پس از امضای آن متعهد به بازگرداندن ارز حاصل از صادرات می گردد – در صورتی که کالا از سپردن پیمان ارزی معاف باشد ،‌این مرحله از کار حذف می گردد.
تعریف پیمان ارزی
پیمان ارزی ،‌ تعدی است که صادرکننده قبل از صدور کالا به بانک مرکزی یا به بانک های مجاز دیگر به نمایندگی از بانک مرکزی و یا به گمرگ به نیابت از بانک مرکزی می سپارد تا ظرف مهلت معینی ( در حال حاضر هشت ماه برای کلیه ی کالاها) ارز حاصل از صادرات را مطابق نرخ های تعیین شده توسط کمیسیون نرخ گذاری به سیستم بانکی کشور برگرداند.
۱۰-عقد قرار داد حمل و بیمه
اگر فروشنده کالای خود را تحت شرایطی فروخته باشد که عقد قرارداد حمل در زمره مسئولیت های او باشد ،‌ موظف است با یکی از شرکت های معتبر حمل و نقل بین المللی قرارداد حمل را امضاء و برای این کار مشخصات دقیق بسته ها ( ابعاد – حجم – وزن ) و محتویات هر بسته و مبدا و مقصد آن را در اختیار شرکت حمل و نقل قرار دهد. در مواردی که علاوه بر حمل ،‌ بیمه نیز از وظایف تلقی و توافق شده است ،‌ فروشنده ضمیمه نمودن کالا باید به مسئولیت های خود عمل نماید .

در بخش طب کهن با درنظر داشتن نوع گیاهانی که در منطقه تحقیق مورد استفاده مردم بود، کتب معتبر اعم از قدیم و جدید مطالعه شد تا کاربردهای گیاهان ذکرشده در آنها بررسی شود و سپس، در بخش قیاس این کاربردها با هم مقایسه شدند و در مواردی­که استفاده­های درمانی یکسانی دیده می­شد به­منزله مهر تاییدی بر صحت مطالب گردآوری شده در تحقیق محسوب می­گشت. در حال حاضر بسیاری از جوانان به یادگیری روش درمان سنتی علاقمند شده ­اند، دلیل این امر می ­تواند در نتیجه بازدهی خوب درمان سنتی و به­ ویژه برای درمان بیماری­های جزئی و یا عدم درمان قطعی برخی بیماری­های حاد با بهره گرفتن از روش­های درمانی نوین باشد.

نکاتی که در این تحقیق به آن برخورد شد عبارتند از:

• • دانش بومی گیاهان دارویی تنها در مورد خواص و کاربرد گیاهان دارویی نیست بلکه در مورد ویژگی­های اکولوژیکی گیاهان نیز اطلاعات گران­بهایی دارد که حتی بدون نیاز به عملیات اکولوژیکی و صرف زمان زیاد می­توان پراکنش تقریبی آنها را برآورد نمود. با توجه به اطلاعات دریافت شده از مردم بومی و ارائه آنها، پراکنش تقریبی و نیازهای اکولوژیکی گونه­ های دارویی مورد استفاده مردم مشخص می­ شود. به­گونه ­ای که حضور برخی از گونه­ ها را باید در دامنه­های سنگلاخی و شیب­دار و برخی گونه­ ها را در خاک­های دارای رطوبت بیشتر جستجو کرد. همچنین با بهره گرفتن از دانش بومی می­توان اطلاعات ارزشمندی پیرامون خواص دارویی، اندام دارویی، زمان رویش، تعیین بهترین زمان جمع­آوری، و نیز یافتن مناطقی که پتانسیل رویشی برای پرورش این گیاهان را دارند کسب کرد.

• • بر طبق نظر افراد بومی گیاهان دارویی در گذشته بیشتر از حال مورد استفاده قرار می­گرفتند و تغییر در محیط و شرایط زیست باعث شده تا از برخی گیاهان تنها نامی باقی مانده باشد و مردم اطلاعات زیادی در مورد آن گیاهان نداشته­باشند. این مطلب بسیار مهمی است چراکه نشان می­دهد تخریب دائمی زیستگاه گیاهان دارویی، کاهش آنها و دانش مربوط به آنها و نیز انتقال ناقص این دانش به نسل­های بعدی چه عوارضی را در پی خواهد داشت و پاسخی است به این­که امروزه تعداد درمان­گران محلی کم شده و این تعداد نیز بیشتر از افراد مسن تشکیل شده ­اند.

اما علی­رغم پیشرفت رفاه اقتصادی- اجتماعی، توسعه جاده­ها و امکانات درمانی، فرهنگ استفاده از گیاهان دارویی برای درمان برخی بیماری­ها هنوز در این مناطق ادامه دارد. طی مصاحبه­ای که با تعدادی از مراجعه­کنندگان به این روش درمانی انجام شده، این نتیجه به­دست آمد که استفاده­کردن از روش­های طب سنتی با میزان اعتقاد افراد به اثر بخشی روش درمانی مرتبط بوده ­است. به­ طوری­که افرادی که جهت درمان بیماری خود به این مراکز مراجعه می­نمایند وقتی آثار بهبودی را در خود می­بینند اغلب به­ صورت خانوادگی به این درمانگران مراجعه کرده و بعضاً سایر خویشاوندان و اقوام خود را نیز تشویق به مراجعه می­نمایند. و نیز این­که نسبت به درمان­گران محلی و روش­های درمانی سنتی نوعی قداست و جایگاه معنوی قائلند و بسیاری از آنان به­این نوع درمان امیدوارتر هستند. حتی در جوانان تمایل به یادگیری توانایی استفاده از داروهای گیاهی برای درمان بیماری­های گوناگون مشاهده می­ شود. از نکات قابل توجه دیگر تغییر زیادی است که در ظاهر مغازه­های عطاری دیده می­ شود، بدین شکل که به جای عنوان عطاری معمولا از عنوان داروهای گیاهی یا گیاه­درمانی استفاده می­گردد و ویترین مغازه نیز متناسب با نامش تغییر کرده است. فروشتدگان معمولا جوان هستند و در پاسخ به پرسش­هایی که مردم در مورد بیماریشان دارند درباره ترکیبات داروی گیاهی و نمونه شیمیایی آن توضیح داده و به بی­ضرر بودن داروی گیاهی اشاره می­ کند.
در گسترش استفاده از روش­های درمان گیاهی این نکات قابل اهمیتند؛

• • خطر مصرف بی­رویه داروهای شیمیایی.

• • برخی بیماری­ها با داروهای جدید قابل علاج نیستند.

• • داروهای جدید علاوه بر فواید مضراتی هم دارند.

• • برخی داروهای جدید پس از مدتی مضر اعلام شده ­اند.

• • با مصرف داروهای جدید بیماری­های جدیدی ایجاد شده­است.

• • استفاده از داروهای گیاهی سنتی را هر کسی می ­تواند یاد بگیرد و استفاده کند.

• • آنچه مشخص است این­که داروهای گیاهی پس از آزمایش و خطاهای متعدد در گذشته­ های دور مهر تأیید فرهنگ انسانی خورده است، ضمن این­که ایمنی آن به­ دلیل هماهنگ بودن محیط بوم­زاد با انسان­های آن تا حدود زیادی تضمین شده­است.

علی­رغم نکات مثبت ذکر شده امر بسیار مهمی که در ارتباط با استفاده­های نوین از داروهای گیاهی قابل بحث است مضرات جانبی آن است. انسان جامعه سنتی دانشی گسترده در باب شناخت گیاهان، بخش­های مورد استفاده و نحوه استفاده از آن، طرز تهیه داروی گیاهی به­ صورت­های مختلف جوشانده، بخور، خوراکی، ضماد و … جایگزین­های آنها دارد ولی در حال حاضر مصرف داروهای گیاهی به­سبک صنعتی که به­ صورت بسته­بندی ارائه می­ شود، عیبی عمده دارد و آن این­که فرهنگ طب­سنتی را از دسترس عامه مردم خارج می­سازد. دیگر نسل­های جدید گیاهان طبی را نمی­شناسند و از شیوه ­های طب­سنتی اطلاع زیادی ندارند. برخی پزشکان جدید نیز عمدتا بر علیه طبیبان سنتی داد سخن می­ دهند و کار آنها را بی­اهمیت جلوه می­ دهند ولی به این نکته توجه ندارند که با جمع­آوری و انسجام بخشیدن به دانش پزشکی توده مردم و آزمایش­های لازم روی مواد مورد استفاده می­توان شیوه ­های پزشکی نوین را امنیت بیشتری بخشید، ضمن این­که فرهنگ مردم نیز حفظ شده­است.
علاوه­بر گیاهان دارویی مواد حیوانی و معدنی نیز کاربردهای عمده­ای در درمان یا پیشگری بیماری­ها دارند. بخش­های مختلف بدن حیوانات همچون اسبل(برای حبس بول) کله­پاچه( برای شکستگی­ها)، پشم گوسفند (برای سینه­درد)، و … و همچنین محصولات دامی همچون لبنیات و مواد معدنی همچون نمک(برای سردرد و ترس و …) و آب­های معدنی(برای پادرد و …) و بسیاری دیگر در زندگی روزمره انسان­های نقاط مختلف جهان سهمی عمده دارند.
در کنار این­ها از شیوه­ هایی همچون طب سوزنی که با شناخت کامل بدن و نقاط درد، سعی در بهبود بیماری دارد و حجامت که متکی به تصفیه خون و فعال ساختن نظام بدن است و همچنین شیوه­ هایی همچون رگ­زنی، هیپنوتیزم، زالواندازی و … نیز در طب­سنتی استفاده می­گردد. این شیوه ­ها غالبا همدیگر را کامل نموده و گاهی جایگزین می­گردند.
عقاید و باورداشت­های ‌هر قومی در زمینه ­های گوناگون با توجه به شیوه زندگی ‌در عمق فکر و ذهن آن قوم ریشه دارد و هنگامی­که با دید باز و تفکری ژرف به این مفاهیم توجه داشته باشیم، درخواهیم یافت که حتی‌ در افراطی‌ترین این دستورات راز و رمزی پنهان است که، جلوه‌هایی از اندیشه‌ها و گرایش­های نیاکان ماست. ریشه­یابی و تحلیل این باورها که در زمان‌های‌ دراز، دگرگونی‌هایی به­خود گرفته، در اثر پیشرفت روزافزون بشر به دست فراموشی سپرده شده‌‌است. بسیاری از این باورها نشان­دهنده عدم شناخت کامل بشر اولیه ‌‌از محیط و طبیعت اطرافش بوده‌‌است که ‌‌امروزه به­سبب بالارفتن علم و آگاهی او به­ صورت پندار و خرافه درآمده، ولی بررسی شیوه ­های درمانی و باورهای مرتبط با آن به­عنوان گنجینه‌های مسیر تکاملی و پیشرفت اندیشه‌های بشری، نمونه‌هایی از میراث معنوی ما هستند که باید به­ثبت رسانده شود. نمونه‌‌ای از این باورها، برخی از کاربردهای درمانی است که گاها برای ما عجیب می­نماید و در علم پزشکی کهن و جدید نیز تایید نمی­ شود.
اما این باورها به­سبب ریشه داشتن در فرهنگ مردم دارای عمیق‌ترین بن­‌مایه‌های عقیدتی، انسانی و اجتماعی است. در شکل­ گیری آن‌ها اراده مستقیم و رویکرد عامرانه‌‌ای در کار نبوده و حاصل تبیین ذهنی و عاطفی مردم و نوع ارتباط و نگرش آنان به‌هستی و محیط زندگی‌شان است. این باورها متناسب با قوم‌ها و ملیت‌های گوناگون علت‌ها و شاکله‌های متفاوتی دارند. برخی از آن‌ها زمینه‌های مذهبی دارند و بعضی هم با نوع زندگی، شرایط اقلیمی و فرهنگ خاص مردم یک منطقه‌‌ ارتباط مستقیم دارد. در حوزه‌های متفاوت جغرافیایی و فرهنگی روش­های ‌گوناگونی برای درمان به­کار برده می‌شود. این روش­ها که درتمام مناطق ایران وجود دارد، راه­کاری بوده‌‌است برای مبارزه با بیماری و با بهره گرفتن از منابع طبیعی و در دسترس. این اعمال، در بیشتر مواقع، علاوه­بر کارکرد روانی و جسمی غلبه بر بیماری که داشت، کارکرد و تاثیرات اجتماعی‌ دیگری نیز همچون وحدت، همدلی، سرگرمی، شادی و… نیز دارا بوده ­است.
گیاهان دارویی به­طرق مختلف در منطقه مورد استفاده قرار می­گیرند؛

• • دم­کرده: این روش مانند تهیه چای است. قسمت مورد استفاده برای دم­کرده گل­برگ و گل­ها است. در صورتی­که بخواهند از قسمت­ های دیگر مانند ساقه، ریشه یا دانه‌ها، دم­کرده تهیه کنند، آنها را له، خرد و یا پودر می­ کنند. آب در­حال جوش را بر روی گیاه ریخته و در آن­را به­مدت نیم­ساعت با پارچه یا در دیگری می­بندند تا محلول سرد نشود. در این­مدت مقداری از مواد موثر گیاه در آب جوش حل شده و پس­از این مدت آن­را صاف می­ کنند. تفاله را دور ریخته و محلول را می نوشند.

• • جوشانده: در این روش اجزای فعال گیاه، در مقایسه با دم­کرده به­میزان بیشتری استخراج می­ شود. اکثرا جوشانده را برای ریشه، پوست، ساقه و برخی میوه­ ها به­کار می­برند. آب سرد را روی گیاه ریخته و به جوش می­آورند. سپس آن­را به­مدت مناسب با حرارت کم می­جوشانند. حجم محلول در اثر جوشاندن به­علت بخارشدن کم شده و به­حدود دوسوم می­رسد. جوشانده را به­ صورت تازه مصرف می­ کنند.

• • خیسانده: برخی فرآورده ­های گیاهی را برای مدتی در آب با حرارت معمولی می­خیسانند و سپس صاف می­ کنند. مدت زمان خیساندن از یک تا چندروز است. در این­مدت هر چندساعت ظرف را تکان داده و یا آن­را به­هم می­زنند تا مواد آن بهتر خارج شود.

• • شربت: در صورتی­که به جوشانده یا دم­کرده گیاهان عسل یا شکر بیفزایند، به آن شربت می­گویند. شربت­ها اکثرا برای سرفه موثرند و به­علت شیرینی برای کودکان مناسب­ترند.

• • تنتور: گاهی گیاه خشک­شده یا تازه را در محلول الکل و آب می­خیسانند. از تمامی بخش­های گیاه به­این منظور استفاده می­ کنند. الکل ضمن استخراج ترکیبات فعال گیاه، نقش محافظ و ضد میکروب نیز دارد.

• • عصاره­های روغنی: بسیاری­از گیاهان دارویی را در روغن­های آفتاب­گردان، بادام یا زیتون ریخته و عصاره­گیری می­ کنند و به­ صورت سرد یا گرم برای ماساژ، به­عنوان کرم و پماد استفاده می­ کنند.

• • مرهم(ضماد)

• • مرهم عملی مشابه کمپرس دارد؛ اما در این روش از کل گیاه استفاده می­ کنند که دارای اثرات بهتری نسبت به عصاره گیاه است. مرهم­ها اکثرا به­ صورت گرم مورد استفاده قرار می­گیرند. گاهی از برگ­های تازه گیاهان به­ صورت مرهم سرد استفاده می­ شود. گیاه تازه را در ظرفی خرد کرده و برای چند ثانیه له نموده و یا به­مدت چنددقیقه در مقداری آب می­جوشانند. گیاهان خشک را کم­تر می­جوشانند. پودرها را با آب به­ صورت خمیر در می­آورند.

به­­طور کلی پژوهش حاضر در راستای اهداف در نظر گرفته­شده به پایان رسید و برای پرسش­های مطرح­شده در پژوهش پاسخ دریافت شد و نتایج ذکرشده در این بخش حاصل آمد.­
.

منابع و مآخذ

منابع و مآخذ:
- ارزانی، محمداکبر،۱۳۸۰. میزان­الطب، تهران: موسسه احیاءطب سنتی
- افشارسیستانی، ایرج،۱۳۷۷. پزشکی سنتی مردم ایران، چاپ دوم، تهران: روزنه
- الگود، سیریل،۱۳۵۲. تاریخ پزشکی ایران و سرزمین­های خلافت شرقی، ترجمه دکتر باهرفرقانی، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر
- امین، غلامرضا،۱۳۸۴. متداول­ترین گیاهان دارویی سنتی ایران، چاپ اول، تهران: دانشگاه علوم پزشکی تهران، مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی
- انصاری­شیرازی، حسین،۱۳۷۱. اختیارات بدیعی، تهران: شرکت دارویی پخش رازی
- اولمان، مانفرد،۱۳۸۳. طب اسلامی، ترجمه فریدون بدره­ای، تهران: توس
- آقارفیعی،احمدعلی،۱۳۸۲. طب اسلامی و علوم پزشکی نوین، تهران: ساجدین
- آیت­الهی، محمدباقر و تاج­بخش، حسن،۱۳۷۱. تاریخ طب، تهران: کیهان فرهنگی
- آینه­چی، یعقوب،۱۳۷۰. مفردات پزشکی و گیاهان دارویی ایران، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران
- براون، ادوارد،۱۳۶۴. تاریخ طب اسلامی، ترجمه مسعود رجب­نیا، چاپ چهارم، تهران: علمی
- بیتس،دانیل، پلاک،فرد،۱۳۸۶. انسان­شناسی فرهنگی، مترجم محسن ثلاثی، تهران: نی
- بیرونی، ابوریحان،۱۳۸۳. الصیدنه فی­الطب، مترجم باقر مظفرزاده، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- پاکدامن، ابوالقاسم،۱۳۸۹. مقایسه طب قدیم ایران با پزشکی نوین، تهران: دانشگاه تهران
- پانوف، میشل و پرن، میشل،۱۳۸۲. فرهنگ مردم‌شناسی، ترجمه دکتر اصغر عسگری‌خانقاه، تهران: سمت
- پولاک، یاکوب­ادوارد،۱۳۶۱. سفرنامه پولاک، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی
- توسلی، غلام­عباس،۱۳۸۵. نظریه­ های جامعه شناسی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم­انسانی
- توکلی­صابری، محمدرضا،۱۳۶۳. جایگزین­های طب نوین-راه ­ها و روش­ها، تهران: دارو و درمان
- جرجانی، اسماعیل،۱۳۸۲. ذخیره خوارزمشاهی، تهران: فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران
- جهان­آرا، فهیمه،۱۳۸۰. اطلاعات و کاربرد داروهای گیاهی رسمی ایران، تهران: داروگستر رازی
- حاجی­آخوندی، عباس،۱۳۸۱. راهنمای کاربردی گیاهان دارویی، تهران: مرکز دانشگاه آزاد اسلامی